40,8501$% 0,65
47,6006€% 0,71
55,3744£% 0,74
4.385,52%0,18
3.339,76%0,14
10.824,55%-1,15
Türkiye’nin birçok bölgesinde etkili olan don, dünya fındık üretimini olumsuz etkiledi. Nisan ayında Karadeniz bölgesini etkisi altına alan nadir ve yıkıcı don olayları, dünya fındık üretiminin merkezi olan Türkiye’de rekoltenin beklenen 750 bin tondan 520 bin tona kadar düşmesine neden oldu. Bu durum, fındık fiyatlarının sadece dört ay içinde yüzde 35 oranında artmasına yol açtı.
Fındık, sıklıkla geri planda kalmasına rağmen hem lüks hem de yaygın tüketim ürünlerinin en önemli hammadde kaynaklarından biri olarak bilinmektedir. Nutella’nın üreticisi Ferrero, dünya fındık stoğunun yaklaşık dörtte birini tüketmektedir. Fındığın reçetede payı yalnızca yüzde 13 olsa da, her yıl milyonlarca kavanoz üretildiği için fiyatlardaki küçük değişimlerin bile büyük maliyet farklılıklarına yol açması kaçınılmazdır.
Ferrero, tedarik risklerini azaltmak amacıyla fındık kaynaklarını farklı ülkelerden çeşitlendirme politikası uyguladığını belirtse de, artan üretim maliyetleri Avrupa pazarında fiyatları artırmaya başladı. Nutella’nın yanı sıra Ferrero Rocher, Kinder Bueno ve Mon Cheri gibi diğer fındıklı çikolatalar da zam baskısı altında kalıyor.
Avrupa’daki tatlı üreticileri, Türkiye dışındaki kaynaklara yönelmek için harekete geçti. Şili, Gürcistan ve ABD gibi ülkeler potansiyel tedarikçiler olarak öne çıksa da, bu bölgelerdeki üretim hem miktar hem de lezzet açısından Türkiye’nin gerisinde kalmaktadır. Ayrıca, fındık üretimini artırmak uzun zaman alırken, yeni fındık ağaçlarının meyve vermesi 5-7 yıl sürmektedir.
Uzmanlar, bu krizin yalnızca geçici bir arz sıkıntısı olmadığını, iklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerinde kalıcı etkiler yaratmaya başladığını vurguluyor. Fındık, ilkbahar donlarına karşı oldukça hassas bir bitki olup, yaşanan soğuk hava olayları iklim krizinin sadece sıcak hava dalgalarını değil, ani ve yıkıcı hava olaylarını da gündeme getirdiğinin somut bir örneğidir.
Kahve ve kakao üretiminde benzer zorluklar yaşanırken, bilim insanları badem ve ceviz gibi diğer sert kabuklu yemişlerin de gelecekte önemli risklerle karşılaşabileceğini belirtiyor.
Küresel piyasalarda faiz indirimi beklentisi coşkusu