Eylül ayında yumurta fiyatlarında dikkat çeken bir artış görüldü. Aylık bazda fiyatlar yaklaşık %20 oranında yükseldi; tek tek satış fiyatı ortalamada 8 TL seviyesine çıkarken, koli fiyatları da 200 TL bandından 240 TL’ye kadar tırmandı. Bu keskin artış, tüketici ve üretici dengelerini yeniden gündeme taşıdı.

Fiyatlardaki yükselişte öne çıkan faktörler

• Talep artışı ve mevsimsel gerilemenin sona ermesi

  Yaz aylarında yüksek sıcaklıklar nedeniyle yumurta tüketimi ve üretimde daralma yaşanırken, sonbaharın gelmesiyle talep toparlandı. Okulların açılması ve havaların serinlemesi tüketimi artırarak piyasadaki baskıyı yükseltti.

• Üretimde stoklama eğilimi

  Üreticiler, sıcak dönemlerde ürünlerin raf ömrünü koruma zorunluluğu nedeniyle hızlı satışa yönelirken, soğuyan hava stoklama davranışını teşvik etti. Geçici stoklama arzı daraltarak fiyatların yükselmesine neden olabiliyor.

• Salma (serbest dolaşan) tavukçulukta azalma

  Kış yaklaşırken salma üretiminde yavaşlama, kümeste bakım ve yem ihtiyacını artırıyor. Serbest dolaşan tavuk sayısındaki düşüş, pazara sunulan yumurta miktarını kısıtlayarak fiyatları yukarı çekiyor.

  

• Enerji ve ısıtma maliyetlerinin yükselmesi

  Soğuyan hava kümes ısıtma ihtiyacını gündeme getiriyor; elektrik ve yakıt giderlerinin artması üretim maliyetlerini doğrudan etkiliyor. Enerji maliyetlerindeki her artış, son fiyatlara yansıyor.

  

• Hastalık riski: Kuş gribi endişesi

  Kuş gribi gibi salgın riskleri üreticilerde tedbir amaçlı stoklama ve üretim kesintilerine yol açabiliyor. Geçmişte toplu itlafların arzı olumsuz etkilediği dikkate alındığında, hastalık riskleri fiyatları oynak hale getirme potansiyeli taşıyor.

Kış aylarında fiyatlar nasıl seyreder?

Uzman gözlemlerine göre mevsimsel etkiler kısa vadede fiyat dalgalanmasına yol açsa da, yem ve enerji maliyetleri ile hastalık riskleri gibi yapısal etkenler yüksek fiyatların kalıcı olmasına zemin hazırlayabilir. Talep güçlü kaldığı ve risk faktörleri sürdürdüğü sürece fiyatların kış boyunca yüksek seyretme olasılığı bulunuyor.

Kalıcı bir düşüş için hangi koşullar gerekli?

Yumurta fiyatlarında sürdürülebilir bir gerileme; yem maliyetlerinde, enerji giderlerinde ve üretim süreçlerindeki risklerin azalmasına bağlı. Ayrıca arzı artıracak üretim teşvikleri, salgın kontrolü ve lojistik maliyetlerinin düşürülmesi de fiyat baskısını azaltacak başlıca adımlar arasında yer alıyor.

Sonuç olarak, tüketiciler açısından temel bir gıda maddesi olan yumurtada fiyat istikrarı kısa vadede sınırlı görünürken, maliyet unsurlarındaki iyileşme ve arz güvenliğinin sağlanması fiyatların normale dönmesinde belirleyici olacak.