İş Kazaları Meclis Gündeminde: Yıllık Binlerce Can Kaybı Endişesi

TBMM’de bir milletvekili, her yıl yaklaşık iki bin işçinin iş kazaları sonucu hayatını kaybetmesine rağmen etkin önlemlerin alınamamasını araştırmak üzere Meclis’e araştırma önergesi sundu. Yapılan başvuruda, Türkiye’nin iş güvenliği konusunda Avrupa ve dünya sıralamalarında üst sıralarda yer aldığı vurgulanarak kalıcı çözümler talep edildi.

Günlük ve Yıllık İstatistikler

Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği raporlarına göre ülkede günlük ortalama 172 iş kazası yaşanıyor. Bu kazalar sonucunda günlük ortalama 4-5 işçi yaşamını yitirirken, en az 5-6 kişi sürekli iş göremez hale geliyor. Uzun vadeli veriler, bu kazaların büyük bölümünün önceden öngörülebilir ve engellenebilir nitelikte olduğunu işaret ediyor.

Son Yıllara Ait Kayıtlar

Son beş yılın kayıtlarında iş kazası kaynaklı ölümler aşağıdaki şekildedir:

2020: 2.427
2021: 2.170
2022: 1.843
2023: 1.932
2024: 1.897

Toplamda beş yılda on binin üzerinde işçinin yaşamını yitirdiği kaydedildi.

2025’in İlk Dokuz Ayı

2025 yılının Ocak–Eylül döneminde aylara göre ölümler şu şekilde raporlandı:

Ocak: 180
Şubat: 124
Mart: 159
Nisan: 156
Mayıs: 178
Haziran: 164
Temmuz: 207
Ağustos: 192
Eylül: 206

Bu dönemde toplam 1.566 işçi iş kazası sonucu yaşamını yitirmiş; bazı iller aylık sıralamalarda üst sıralarda yer aldı.

Nedenler ve Kritik Sorunlar

Artan iş kazalarının temel nedenleri arasında esnek ve güvencesiz çalışma biçimlerinin yaygınlaşması, sendikalaşmanın ve örgütlenmenin önündeki engeller, kâr odaklı ihmaller ve yetersiz denetimler öne çıkıyor. Uzman değerlendirmeleri, iş sağlığı ve güvenliği politikalarının siyasi, ekonomik ve kültürel baskılardan bağımsız olarak yeniden ele alınması gerektiğini belirtiyor.

Meclis Araştırması Talebi ve Önerilen Adımlar

Söz konusu araştırma önergesinde, Anayasa’nın ve TBMM İçtüzüğü’nün ilgili maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılması yönünde talepte bulunuldu. Önergede öne çıkan acil adımlar şunlar:

İş sağlığı ve güvenliği politikalarının yeniden ve kapsamlı biçimde düzenlenmesi,
Denetim kapasitesinin artırılması ve etkin saha incelemelerinin yapılması,
Cezaların caydırıcılığının güçlendirilmesi,
İşçilerin bilinçlendirilmesi ve örgütlenme haklarının korunması,
Bağımsız, tarafsız bir iş güvenliği yaklaşımının hayata geçirilmesi.

Sonuç

Bulgular, iş kazalarının önlenmesi için yapısal ve sistematik değişikliklere ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Meclis düzeyinde başlatılması istenen araştırma, sorunun kapsamlı şekilde irdelenmesi ve etkin çözüm yollarının yasama düzeyinde gündeme alınması amacıyla önemli bulunuyor.