Özgür Özel: Asgari Ücret, Enflasyon ve Gelir Dağılımı Eleştirisi
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, TBMM’de yaptığı konuşmada asgari ücret, enflasyon ve yoksulluk verilerini eleştirerek hükümetin uygulamalarını hedef aldı. Özel, açlık ve yoksulluk sınırlarında yaşanan artışı, asgari ücretin reel alım gücündeki gerilemeyi ve kişi başı gelir açıklamalarıyla gerçek hayat koşulları arasındaki uçurumu gündeme taşıdı.
Açlık ve yoksulluk sınırlarında artış
Özel, Meclis’in tatilde olduğu dönemde açlık sınırının 26.400 TL’den 28.000 TL’ye yükseldiğini, yoksulluk sınırının ise 89.000 TL’den 91.000 TL’ye çıktığını belirtti. Buna göre, yoksulluktan kurtulmak için birden fazla asgari ücret veya emekli maaşının birleştirilmesi gerektiğini vurguladı; örnek olarak beş asgari ücretlinin veya altı emekli maaşının bir araya gelmesinin dahi bir kişiyi yoksulluktan kurtarmaya yetmediğini ifade etti.
Asgari ücretin güncellenme süreci ve alım gücü
Özel, daha önce asgari ücretin seçim döneminde 17.000 TL düzeyinde olduğunu, seçim sonrası ise sadece yıl sonunda bir düzenleme yapıldığını ve yıllık olarak zam yapılmadığını hatırlattı. Bir önceki yıllık artışın yaklaşık yüzde 30 olduğunu, güncel enflasyonun ise yüzde 44 seviyelerinde bulunduğunu belirterek, bu koşullar altında asgari ücretin reel alım gücünün düştüğünü söyledi. Mevcut asgari ücretin fiili alım gücüne vurgu yaparak örnek hesaplarla alım gücünün daha düşük olduğuna dikkat çekti.
Hükümetin enflasyon verilerine ilişkin eleştiri
Özel, resmi enflasyon rakamlarının gerçek enflasyonu yansıtmadığını, planlanan veya hedeflenen enflasyon rakamlarının esas alınarak zamlara yönelinmek istendiğini savundu. Hükümetin önümüzdeki dönemde asgari ücrete yüzde 20 civarında bir artış yapmayı planladığını ve yılı sonuna kadar asgari ücreti yaklaşık 26.500 TL seviyesine çekmeyi hedeflediğini öne sürdü; ancak bunun gerçek enflasyon karşısında yetersiz kalacağını belirtti.
Kişi başı gelir açıklaması ve gelir dağılımı karşılaştırması
Cumhurbaşkanı’nın açıkladığı kişi başı gelir rakamına (yaklaşık 17.000 USD) atıfta bulunan Özel, bu verinin günlük gelir ve sosyal yardım ödemeleriyle örtüşmediğini kaydetti. Örnek hesaplarla yıllık gelirleri dolar bazında karşılaştırdı:
- Asgari ücretlinin yıllık geliri: yaklaşık 6.370 USD
- Emekli aylığı yıllık: yaklaşık 4.860 USD
- Yetim aylığı yıllık: yaklaşık 1.200 USD
- Yaşlılık aylığı yıllık: yaklaşık 1.550 USD
- Engelli aylığı yıllık: yaklaşık 1.240 USD
Bu beş gelirin toplamının yaklaşık 15.220 USD ettiğini, açıklanan 17.000 USD’lik kişi başı gelirle karşılaştırıldığında yaklaşık 2.000 USD’lik bir fark bulunduğunu söyledi. Özel, söz konusu hesaplamanın milyonlarca vatandaşı kapsadığını ve beyana yansıyan rakamlarla halkın gerçek gelirleri arasında tutarsızlık olduğunu vurguladı.
Sonuç ve uyarı
Özel, fiyatların (çarşı, pazar, market) her hafta değiştiğini, buna karşın milyonlarca çalışan için ücret artışlarının yılda yalnızca bir kez yapıldığını belirterek mevcut uygulamaların sürdürülemez olduğunu savundu. Hükümetin izlediği enflasyon ve ücret politikalarının geniş kesimlerin alım gücünü zayıflattığını ifade etti.