Fındık Fiyatlarındaki Sıçrama Tedarik Zincirini Türkiye’den Uzaklaştırdı

Uluslararası bir çikolata ve şekerleme üreticisi, Türkiye’de fındık fiyatlarının kısa süre içinde iki katına çıkmasının ardından yerel tedarikini durdurdu ve ihtiyaçlarını alternatif ülke ve pazarlardan karşılamaya başladı. Karar, küresel tedarik dengelerinde hızlı bir değişime işaret ediyor.

Fiyatlar hızla yükseldi

Fındığın ton fiyatı, kısa süre içerisinde 9.000 dolardan 18.000 dolara çıkarak alım süreçlerini zorlaştırdı. Bu artış, hem alıcıların maliyet hesaplarını yeniden gözden geçirmesine hem de tedarik tercihlerini değiştirmesine yol açtı.

Tedarikçi tercihleri ve alternatif pazarlar

Artan fiyatlar nedeniyle bazı büyük alıcılar, Türkiye dışındaki tedarik kaynaklarına yöneliyor; Şili ve ABD gibi alternatif tedarikçilerin değerlendirilmesine başlandı. Bu yönelim, talebin daha önce güvenildiği bölgelerden kaymasına neden oluyor.

Üretimde düşüş ve nedenleri

Türkiye normal şartlarda yılda yaklaşık 600–700 bin ton fındık üretirken, bu yıl üretimin yaklaşık 500 bin ton civarında kalacağı öngörülüyor. Bölgede son yıllarda zararlı böcek istilaları ürün verimini aşağı çekti; özellikle bazı böcek türleri fındığın verimini ciddi ölçüde etkiledi.

Çiftçiler ve ihracat gelirleri üzerindeki etkiler

Önemli bir alıcının yerel tedarikten çekilmesi, ihracat gelirleri ve üretici gelirleri üzerinde baskı oluşturuyor. Küçük ve orta ölçekli üreticiler, belirsiz fiyatlar ve azalan talep karşısında daha kırılgan bir konuma gelebilir.

Geleceğe yönelik olası senaryolar

Fiyatlardaki dalgalanmanın kısa vadede devam etmesi halinde, üreticilerin maliyet yönetimi, ürün kalitesi ve alternatif pazar arayışları öncelik kazanacak. Öte yandan, iç piyasada ve tedarik zincirindeki aktörlerin hızlı strateji değişiklikleri, sektörün yeniden şekillenmesine neden olabilir.