Maaş bordrosu, iki kefil, Findeks raporu… ‘Ev mi kiralıyorum krediye mi başvuruyorum?’ | Ev sahiplerinin bu istekleri yasal mı?

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İstanbul Şişli’de bir daire kiralayan A.D., kira sürecinde karşılaştığı zorlukları ve ev sahibiyle yaşadığı deneyimleri aktardı. Ev sahibinin, kira sözleşmesi imzalanmadan önce kendisinden ve ablasından maaş bordrosu, iki kefil ve ayrıca bir Findeks risk raporu talep ettiğini belirtti.

A.D., “Bu belgelerin kişisel veri niteliği taşıdığını ve etik olmadığını düşündüm. Özellikle kredi geçmişimi gösteren Findeks raporunun paylaşılmasının uygun olmadığını ifade ettim. Ev mi kiralıyorum yoksa banka kredisine mi başvuruyorum? Ancak ev sahibi, bunları bir tür teminat olarak gördüğünü ve bu belgeleri almadan evi kiraya vermeyeceğini açıkça söyledi. Her türlü itirazıma rağmen taleplerinden geri adım atmadı. Hem ev bulmakta zorlanmam hem de ablamın evi beğenmesi nedeniyle ev sahibinin isteklerini zorunlu olarak yerine getirdim.” dedi.

A.D., ev sahibinin yanı sıra emlakçının da kendisini ikna etmeye çalıştığını belirtti: “Emlakçı, ‘Artık herkes bu belgeleri istiyor, piyasada durum böyle’ diyerek ev sahibinin taleplerini normalleştirmeye çalıştı. Belgeleri vermekte tereddüt ettiğimde ise, ‘Bu evi siz tutmazsanız başka biri tutacak, talep çok yüksek, kaçırmayın’ diyerek acele etmemi sağlamak için baskı yaptı. Sürekli olarak, ‘Bugün karar vermezseniz yarın bu ev olmaz’ şeklinde cümlelerle üzerimde baskı kurmaya çalıştı. İstanbul’da ev kiralamak gerçekten zor.”

A.D., tahliye taahhütnamesi talebinin son dönemlerde yaygınlaştığını da vurgulayarak, “Artık neredeyse her kiracıdan bu belge isteniyor. Ev sahipleri kendilerini güvence altına almak isterken, kiracılar tüm riski üstlenmek zorunda kalıyor. Yeni ev sahibim de bu belgeye imza atmamı istedi.” şeklinde konuştu. Kiralama süreci boyunca yaptığı harcamaların 100 bin lirayı aştığını söyleyen A.D., “Sadece kira ve iki depozito değil; taşınma, nakliye, tadilat gibi masraflar da eklenince ciddi bir miktar ödendi. Bu evi uzun süreli oturum için tuttum. En az beş yıl. Ev sahibine, ‘Çok fazla masraf yaptım, bir-iki yıl sonra çıkarılmak istemem.’ dedim. O da sözlü olarak ‘Merak etmeyin, böyle bir niyetim yok.’ dedi. Ancak sözlü güvenceye rağmen tahliye taahhütnamesine imza attım.” ifadelerini kullandı.

Son zamanlarda kiralama sürecinde artan taleplerin anlamını sorgulayan A.D., “Kredi notu, maaş bordrosu, kefil, Findeks raporu gibi kriterler bir kiracıyı elemek için gerçekten geçerli gerekçe olabilir mi? Kiracılardan tahliye taahhütnamesi alınması yasal mı, yoksa bu belgeler baskıyla mı alınıyor? Ayrımcı talepler, yasalara ne kadar uygun?” dedi.

Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, “Ev sahibinin kira sözleşmesi imzalamadan önce kiracısından maaş bordrosu, Findeks raporu ve kefil talep etmesi, Borçlar Kanununa aykırı değildir.” dedi. Bu istemlerin, ev sahiplerinin kiracıyı tahliye etmenin zor olması ve kira bedelini ödememe halinde süreçlerin uzaması nedeniyle arttığını belirtti.

Ali Güvenç Kiraz, Findeks risk raporu gibi kişisel bilgilerin ev sahibi tarafından talep edilmesinin, üçüncü kişilerle paylaşılmamaları koşuluyla Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na aykırı olmadığını ifade etti. Ancak, bu bilgilerin izinsiz paylaşılması durumunda suç teşkil edebileceğinin altını çizdi.

Ayrımcı uygulamaların da son dönemde arttığına dikkat çeken Kiraz, “Ev sahiplerinin yalnızca belirli bir meslek grubuna ya da medeni duruma sahip olanlara kiraya verme koşulları, hukuken yasaktır. Bu tür ifadeler, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na yapılacak bir şikâyetle ceza gerektirir.” dedi.

Emlakçıların kiracıya baskı yapmasının da meslek etiğine uygun olmadığını söyleyen Kiraz, bu tür ifadelerin yasalarla çelişmediğini ifade etti. “Kiracıye sürekli mesaj atmak ya da arayarak rahatsız etmek, tüketici haklarına aykırı bir durumdur.” diye ekledi.

Ev sahiplerinin talep ettiği depozito miktarları hakkında da bilgi veren Kiraz, “Depozito, güncel kira bedelinin üç katı kadar alınabilir. Bunun üstünde talep edilen depozitolar yasal değildir.” dedi. Ayrıca, tahliye taahhütnamesi imzalanmış olsa bile, yapılan sözlü beyanların hukuki geçerliliği hakkında da bilgi verdi.