İstanbulluların Geçim Güçlüğü Artıyor: Eylül 2025 Verilerinde Çarpıcı İstatistikler
Eylül 2025 verileri, kentte yaşayan nüfusun önemli bir bölümünün ekonomik sıkıntı yaşadığını ve hanehalkı dayanıklılığının zayıfladığını gösteriyor. Gelirlerin erimesi ve borç yükünün büyümesi, gündelik hayatın birçok alanında aksamalara yol açıyor.
Gelirler Azalıyor, Borç Yükü Büyüyor
Verilere göre İstanbulluların yarıya yakını geçim sağlamakta zorlanıyor. Kişilerin %40’ı kredi kartı borçlarının yalnızca asgarisini ödeyebildiğini belirtti. Bu durum, hane ekonomilerinin krediye bağımlılığını ve borç sarmalının derinleştiğini ortaya koyuyor.
Kredi ve Ödemelerde Tükenme
Tüm borcunu ödeyebilenlerin oranı bir ay içinde %47,6’dan %40,6’ya geriledi. Gelir düzeyi düşük gruplarda ise %11,3 oranında katılımcı hiçbir ödeme yapamadığını bildirdi. Bu tablo, özellikle düşük gelirli hanelerde mali kırılganlığın arttığını işaret ediyor.
Temel İhtiyaçlarda Yetersizlik
Katılımcıların %53,9’u “geçinmekte zorlanıyorum” derken, %31,4’ü artık temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamadığını aktardı. Bir önceki aya kıyasla bu oranın yükselmesi dikkat çekiyor (önceki ay %22,1). Ayrıca hanelerin %49,5’i yeterli gıdaya erişim konusunda endişe yaşadığını; %17,9’u ise “sıklıkla endişe duyduğunu” belirtti.
Fatura Ödemelerinde Aksama
Eylülde katılımcıların %18,3’ü tüm faturalarını ve aidatlarını ödeyemediğini ifade etti. En çok aksayan giderler şöyle sıralanıyor:
- Elektrik faturası: %61
- Su faturası: %52,7
- Doğalgaz faturası: %44,5
Gelecek Beklentileri ve Risk Algısı
Katılımcıların büyük bir kısmı önümüzdeki dönemde ekonomik risklerin artacağını öngörüyor: %73,5 işsizliğin artacağını, %87,1 dövizin yükseleceğini, %40,7 ise ekonomik büyümenin yavaşlayacağını düşünüyor. Genel ekonomik beklentide kötümserlik hakim; %37,8 ekonomi kötüleşecek derken, yalnızca %21,9 olumlu yönde gelişme bekliyor. Kendi ekonomik durumunun düzelmesini umut edenlerin oranı ise %26,1 ile sınırlı kaldı.
Eğitim Giderleri Aileleri Zorluyor
Bu dönemin tematik notlarında, devlet ve özel okullar arasındaki farklar ve velilerin yaşadığı baskılar öne çıktı. Özellikle özel okul ücretleri ile kırtasiye ve giyim gibi yan giderlerdeki artış, birçok ailenin çocuklarının eğitim masraflarını karşılamakta güçlük çekmesine neden oluyor.
Sonuç: Ekonomik Dayanıklılık Hızla Azalıyor
Genel eğilim, gelir-gider dengesinin bozulması, artan yaşam maliyeti ve yükselen borçluluk nedeniyle sosyal refah üzerinde baskının güçlendiğini gösteriyor. Halkın öncelikli gündeminde ekonomi, adalet ve toplumsal güvenlik konuları öne çıkarken, ekonomik dayanıklılıktaki erozyon dikkat çekici.