Niğde’de Fasulye Üreticileri: İthalat ve Fiyat Dalgalanmaları Çiftçiyi Zorluyor

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Niğde’de fasulye üretimi yapan çiftçiler ve alım-satım yapan tüccarlarla bir araya gelerek bölgedeki sıkıntıları dinledi. Görüşmelerde üreticiler, artan girdi maliyetleri ve dışarıdan gelen ürünlerin piyasayı baskılaması nedeniyle üretimden memnuniyetsizliklerini dile getirdi.

Fiyatlar Maliyetin Altında: Çiftçiler Endişeli

Hasatın başlamasıyla birlikte üreticilerin ilk dönemlerde umutlu olduğu, ancak kısa sürede fiyatlarda düşüş yaşandığı belirtildi. Üreticiler; tohum, ilaç, gübre, sulama ve işçilik gibi giderlerin yüksek olduğunu, elde ettikleri gelirin maliyeti karşılamaya yetmediğini ve makul bir kazanç beklentisinin karşılanmadığını vurguladı. Birçok üretici, piyasada “dışarıdan mal gelmesinin” fiyat düşüşüne yol açtığı görüşünü paylaştı.

Üreticinin Sesleri: Zorlu Koşullar ve Talepler

Çiftçiler, gübre ve mazot fiyatlarındaki artışa dikkat çekerek, ürünlerin kendi maliyetlerini karşılayacak seviyede satılmadığını anlattı. Örneğin bazı ürünlerde maliyetlerin kilo başına 40 lira civarında olduğu, ancak satış fiyatlarının çok daha düşük seviyelere gerilediği ifade edildi. Üreticiler ayrıca çocukların eğitim yerine tarlada çalışmak zorunda kaldığını, bu koşulların uzun vadede üretimi ve kırsal yaşamı olumsuz etkileyeceğini belirtti.

Bir üretici, market raflarındaki yüksek fiyatlarla üreticideki düşük fiyat arasındaki uçuruma dikkat çekti; tüketicinin aynı ürünü yüksek fiyata aldığını, aradaki farktan aracılar/komisyoncuların yararlandığını söyledi.

Çözüm Önerileri: Kurumlar ve Fiyat Güvencesi

Gürer, sorunların çözümü için devlet destekli kurumların etkin kullanılmasını önerdi. Tarım Kredi Kooperatifleri, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Tarım İşletmeleri gibi kurumların; ilaç, gübre, tohum, sulama, elektrik, mazot ve işçilik giderleri göz önünde bulundurularak girdi maliyetlerine dayalı taban fiyat belirlemesi gerektiğini kaydetti. Önerilen mekanizmada, üreticinin elindeki ürün belirlenen taban fiyatın altına düşerse kurumların ürünü alma güvencesi sunması gerektiği vurgulandı.

İthalat Baskısı ve Üretimin Geleceği

Toplantıda söz alan bazı katılımcılar, ithalatın yerel fiyatları aşağı çektiğini ve bunun üretimi caydırdığını belirtti. Bölgede verim düşüklüğü, artan girdi maliyetleri ve ucuz ithal ürünlerin bir araya gelmesinin üretimi azaltabileceği, bunun da uzun vadede dışa bağımlılığı artıracağı uyarısı yapıldı.

Fasulyenin Önemi ve Planlama İhtiyacı

Fasulyenin Türk mutfağındaki önemine dikkat çekilerek, sektörde etkin planlama, ithalat-ihracat dengesinin sağlanması ve çiftçiye yeterli desteğin verilmesinin önemi vurgulandı. Yapılan değerlendirmede, plansız uygulamaların üretimi gerilettiği ve bunun sonucu olarak ithalatın artabileceği ifade edildi.

Veriler ve Beklentiler

Resmi verilere göre bu yıl öngörülen fasulye üretiminin yaklaşık 283 bin ton seviyesinde olması bekleniyor. Geçen yıllarda yapılan ithalat rakamları da değişkenlik gösterdi; 2024 yılında 6.603 ton beyaz fasulye için yaklaşık 8,46 milyon dolar ödenirken, 2025 yılında 2.827 ton için yaklaşık 3,63 milyon dolar harcandı. Yetkililer ve üreticiler, planlı üretim ve destek mekanizmalarıyla ithalata duyulan ihtiyacın azaltılabileceğini belirtiyor.

Toplantı sonucu öne çıkan ortak beklenti, üreticinin korunması, piyasada istikrarın sağlanması ve tarım politikalarında uzun vadeli planlamanın hayata geçirilmesi oldu.