2026 Bütçesi Tartışması: İddialar ve Ekonomik Gerçekler

Hükümetin 2026 bütçesine ilişkin yapılan sunuma gelen eleştiriler, bütçenin yatırım ve üretimi desteklediği yönündeki ifadeler ile sahadaki ekonomik ve sosyal göstergeler arasındaki uyumsuzluğa dikkat çekiyor. Açıklanan veriler ve toplumda hissedilen sorunlar arasındaki uçurum, tartışmanın merkezinde yer alıyor.

Ekonomik Göstergelerde Endişe Yaratan Veriler

• Tarım alanı kaybı: Son yıllarda milyonlarca hektarlık tarım arazisinin kaybedildiği belirtiliyor.
• Sektörel göç: Tekstil gibi bazı sektörlerin yurt dışına kaydığına ilişkin iddialar gündemde.
• İşsizlik ve firma kapanışları: İşsizlik rakamlarının milyonları aşması ve yıllık şirket kapanışlarının on binlerle ifade edilmesi ekonomik canlanma beklentilerini zayıflatıyor.
• İhracatçı sıkıntısı: İhracat yapan işletmelerin güçlü bir şekilde etkilenmesi ve rekabet gücündeki erozyon vurgulanıyor.

Sosyal Yaşam ve Gelir Dağılımı Endişeleri

Bütçede “insan odaklı” yaklaşım iddiasına rağmen toplumun geniş bir kesiminde gelir ve temel hizmetlere erişim sorunları yaşanıyor. Emekli ve asgari ücretlilerin gelirleri temel yaşam maliyetlerinin altında kalırken, ilaç temini ve sağlık hizmetlerine ulaşım gibi alanlarda aksamalar rapor ediliyor. Resmi verilere göre halkın büyük bir bölümü “insanca yaşama” standartlarının gerisinde hissediyor.

Altyapı İddiaları ile Sahadaki Durum Arasındaki Fark

Ulaştırma, enerji, sağlık ve dijitalleşme alanlarında yatırımlar yapıldığı belirtilse de uygulamadaki sorunlar vatandaşların günlük yaşamını zorlaştırıyor. Yoğun dönemlerde ulaşım hizmetlerine erişimde yaşanan kısıtlar, kış aylarında ısınma sıkıntıları ve iletişim altyapısında yaşanan aksaklıklar bu uyumsuzluğu gösteren örnekler arasında yer alıyor.

Bütçe Rakamları ve Finansal Riskler

2026 yılı için öngörülen temel bütçe kalemleri şu şekilde sunuluyor:

• Gelir: 16 trilyon 216 milyar lira
• Gider: 18 trilyon 929 milyar lira
• Bütçe açığı: 2 trilyon 713 milyar lira
• Faiz gideri: 2 trilyon 742 milyar lira (öngörülen faiz ödemesi, bütçe açığını aşan bir düzeyde)

Faiz giderlerinin bütçe açığını geçtiği ve geçmiş öngörülerin genellikle gerçekleşen durumdan daha olumlu olduğu not ediliyor; bu da mali disiplin ve sürdürülebilirlik konusunda soru işaretleri doğuruyor.

Sonuç

Sunulan bütçe hedefleri ile sahadaki ekonomik ve sosyal gerçeklik arasındaki farklılık, politika önceliklerinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini işaret ediyor. Uzun vadede ekonomik istikrar ve yaşam standartlarının iyileştirilmesi için kaynak kullanımının, yatırım önceliklerinin ve sosyal güvenlik mekanizmalarının yeniden gözden geçirilmesi talep ediliyor.