Bodrum’da Su Krizi: Barajlardaki Doluluk Kritik Seviyelere Düştü

Kuraklık ve azalan yağışlar nedeniyle Bodrum’un içme suyunu sağlayan Mumcular ve Geyik barajlarında doluluk oranları tehlikeli seviyelere indi. 20 milyon m3 kapasiteli Mumcular Barajı’nda doluluk yaklaşık %6’ya kadar gerilerken, 40 milyon m3 kapasiteli Geyik Barajı’nda doluluk oranı yaklaşık %13 seviyesinde ölçüldü. Geyik Barajı’nda ayrıca su yüzeyinde yoğun alg oluşumu gözlemlendi.

Mevcut Su Durumu ve Beklenen Kesintiler

Şehrin günlük içme suyu ihtiyacı ortalama 500 bin nüfusa karşılık yaklaşık 1.100 litre/saniye civarında. Mumcular Barajı eskiden bu ihtiyacın 300 litre/saniyesini karşılarken, barajın kuruması nedeniyle bu kaynak artık kullanılamıyor. Geyik Barajı’ndan sağlanan su miktarı ise kuraklık etkisiyle önce 600 litre/saniyeden düşerek yaklaşık 330 litre/saniyeye geriledi.

Geyik’te kalan su miktarının ölü hacme yakın olması, sadece bu barajdan sağlanması halinde yaklaşık 20 gün yetecek seviyede su bulunduğunu gösteriyor. Ancak mevcut suyun yaklaşık yarısı enerji santrali için ayrıldığından efektif rezerv yaklaşık 10 günlük suya denk geliyor. Ölü hacme erişim sonrasında hem Geyik hem de Mumcular’dan toplam yaklaşık 900 litre/saniyelik bir arz kaybı yaşanması öngörülüyor.

Nedenler ve Uzun Vadeli Riskler

Bölge son yıllarda ciddi bir kuraklık dönemine girdi; geçmiş yıllarla kıyaslandığında uzun dönemli yağış azalışı yer altı su rezervlerini baskı altına alıyor. Bölgedeki su açığı, ülke ortalamasına göre belirli noktalarda daha düşük olsa da yaklaşık %25 civarında bir eksiklik söz konusu. Yağışlardaki süregelen düşüş, yer altı su kaynaklarının tükenmesine ve komşu alanların (ör. Milas) su tedarikinde ek sıkıntılara yol açabilir.

Su Kalitesi ve İşletme Sorunları

Barajlardaki su seviyesi azaldıkça göl içerisindeki çökelti (sediment) oranı artar ve oksijen miktarı düşer. Bu durum mikrobiyolojik faaliyeti tetikleyerek su kalitesinde bozulmalara neden olur. Alg patlaması gibi olgular hem görsel hem de sağlık açısından risk oluşturur. Ayrıca azalan su seviyesi ile birlikte iletim hatlarında arızalar ve kaçak riskleri artar; şehre verilen suyunda kalite düşüşü yaşanabilir.

Alınması Gereken Önlemler

• Baraj su seviyelerinin ve yer altı su rezervlerinin düzenli ve hassas şekilde izlenmesi,
• İletim hatları ve rezervuarların bakım-onarım programlarının hızlandırılması,
• Termik santral ve diğer sektör tüketimleri için alternatif su kaynakları veya tasarruf önlemlerinin planlanması,
• Yerel ölçekte su kullanımının kısıtlanması ve uzun vadeli su yönetimi stratejilerinin hayata geçirilmesi,
• Halkın bilgilendirilmesi ve acil durum su tasarrufu rehberlerinin uygulanması.

Bu önlemler, hem kısa vadeli arz güvenliğini korumak hem de gelecek yıllarda su kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak için önem taşıyor.