ECB ve AB yetkililerinden uyarı: Dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’ya kredi olarak kullanılması risk taşıyor

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Rusya’ya ait dondurulmuş varlıkların Ukrayna’ya savaş tazminatı niteliğinde kredi olarak tahsis edilmesi planının uluslararası hukuk, finansal istikrar ve euronun bağımsızlığı açısından önemli riskler barındırdığını ifade etti.

Hukuki ve finansal kaygılar öne çıkıyor

Lagarde, planın henüz somut bir yasal düzenleme olmadan gündeme getirildiğini, bu tür adımların uygulanmadan önce uluslararası hukuka uygunluğunun titizlikle değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, paranın kullanımının finansal piyasalar ve para biriminin konumu üzerinde yaratabileceği etkiler konusunda endişelerin sürdüğünü söyledi.

Şeffaf süreç ve üye ülke onayı talebi

ECB ve AB Komisyonu arasındaki iletişimden söz eden Lagarde, çok taraflı ve hassas bir mesele olduğundan tüm üye ülkelerin yazılı bir teklif görmeyi isteyeceğini belirtti. Sürecin yükümlülükleri, riskleri ve uygulanma esaslarının ayrıntılı şekilde ortaya konması gerektiğini söyledi.

AB Komisyonu teknik çalışmaları sürdürüyor

AB Komisyonu Ekonomiden Sorumlu Üyesi Valdis Dombrovskis, dondurulmuş Rus varlıklarının nasıl kullanılacağına ilişkin teknik incelemelerin devam ettiğini açıkladı. Dombrovskis, Ukrayna’ya sağlanacak “tazminat kredisi” tutarının yapılacak değerlendirmeler sonucunda belirleneceğini ve teklifin çalışmalar tamamlandıkça sunulacağını kaydetti.

Dombrovskis, önerinin yenilikçi tarafının doğrudan mülkiyet gaspı veya müsaderayı öngörmemesi olduğunu; Rusya’nın varlıklar üzerindeki hak iddialarının halen geçerli olduğunu, ancak dondurulan varlıklardan elde edilen nakit bakiyelerin Ukrayna için kredi mekanizmasında kullanılmasının öngörüldüğünü belirtti. Bu yaklaşımın adil yargı dokunulmazlığı gibi hukuki engelleri aşmaya yardımcı olabileceğini ifade etti.

Komisyon başkanının çağrısı

AB yürütmesi, dondurulan varlıkların Ukrayna’nın savaş finansmanına katkı sağlayacak şekilde değerlendirilmesi gerektiği görüşünde. Komisyon başkanlığı seviyesinden yapılan açıklamalarda, Rusya’nın savaşın maliyetini üstlenmesi gerektiği ve bu kaynakların acil çözüm gerektirdiği vurgulandı.

Risk paylaşımı ve geri ödeme mekanizması

Komisyon, kredi mekanizmasının riskinin topluca üstlenileceği ve Ukrayna’nın bu krediyi, ileride Rusya’dan sair yollarla elde edeceği tazminat ödemeleriyle geri ödeyeceği bir model üzerinde durulduğunu bildirdi.

Mevcut dondurulmuş varlıkların büyüklüğü

AB tarafından dondurulan Rusya Merkez Bankası rezervlerine ilişkin bilgilere göre, yaklaşık 180 milyar euro tutarındaki varlığın önemli bir kısmı Euroclear gibi uluslararası saklama kuruluşlarında tutuluyor. Bu rezervlerin statüsü ve erişilebilirliği, önerilen mekanizmanın uygulanabilirliğinde belirleyici olacak.

ECB’nin daha önceki uyarıları

ECB, daha önce tek taraflı tasarrufların euronun küresel konumuna ve finansal istikrara zarar verebileceği uyarısında bulunmuştu. Özellikle tek taraflı hareketlerin diğer merkez bankalarının euro varlıklarını azaltmasına, dolayısıyla Avrupa ülkelerinin finansman maliyetlerinin yükselmesine yol açabileceği belirtilmişti.

Süreçte dikkat edilecek noktalar

• Yasal çerçeve ve uluslararası hukuka uyum
• Finansal istikrar ve piyasa tepkileri
• Üye devletlerin onayı ve şeffaf düzenlemeler
• Dondurulmuş varlıkların hukuki statüsü ve geri ödeme mekanizmaları

Konunun hem teknik hem de siyasi yönleri bulunduğundan, önerilerin nihai hale gelmesi öncesinde detaylı hukuki ve ekonomik değerlendirmeler yapılması bekleniyor.

Dominik Livaković: Girona’ya Transferimde Luka Modrić’in Etkisi Büyük

Fenerbahçe ile yollarını ayırıp İspanya La Liga ekibi Girona’ya kiralanan Hırvat kaleci Dominik Livaković, transfer sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu.

Modrić’in tavsiyesi kararında etkili oldu

Livaković, transfer kararında takım arkadaşı Luka Modrić ile olan iletişiminin belirleyici olduğunu söyledi. Girona’nın kendisini cezbeden bir kulüp olduğunu belirten tecrübeli file bekçisi, Modrić ile sık sık konuştuğunu ve onun görüşlerinin bu kararı almada kendisine yardımcı olduğunu ifade etti.

Takıma katkı sağlamak istiyor

Yeni takımında elinden gelenin en iyisini vermeye niyetli olduğunu vurgulayan Livaković, teknik direktör Michel hakkında olumlu konuştu. Michel’in yüksek beklentileri olduğunu ve bu talebe karşılık vermek için çalışacağını belirtti. Livaković, Girona’da mümkün olan en iyi performansı göstermek için mücadele edeceğini ekledi.

AB, Dijital Euro İçin Ortak Yol Haritası Oluşturmaya Hazırlanıyor

Avrupa Birliği, dijital euro projesinde yeni bir safhaya geçmeye hazırlanıyor. Maliye bakanları Kopenhag’da bir araya gelerek, ABD merkezli ödeme ağlarına alternatif olabilecek ortak bir dijital ödeme altyapısının nasıl hayata geçirileceğine dair yol haritası üzerinde anlaşma sağlamayı amaçlıyor. Altı yıldır tartışılan girişim, Avrupa’nın stratejik bağımsızlığını güçlendirme planlarının önemli bir parçası olarak öncelik kazandı.

Avrupa’nın dijital ödeme bağımsızlığı

Toplantı öncesinde konuşan yetkililer, Avrupa’nın dijital ödeme sistemlerinde dışa bağımlılığı azaltmasının önemine vurgu yaptı. Ortak bir sistemin geliştirilmesi, bölge genelinde işlem güvenliği ve kontrolünü artırarak uluslararası ödeme sağlayıcılarına olan bağımlılığı azaltabilir. Bu nedenle dijital ödemeler, hızla ilerlenmesi gereken öncelikli bir alan olarak değerlendiriliyor.

Yasal düzenleme süreci halen tamamlanmadı

Dijital euro için gerekli yasal çerçeve henüz Avrupa Parlamentosu’nda netleşmedi. Parlamentoda bazı teknik ve düzenleyici ayrıntıların netleştirilmesi gerektiği belirtiliyor. Avrupa Merkez Bankası ise mevzuatın önümüzdeki yılın ilk yarısında tamamlanmasını umuyor; bu adımın ardından uygulama sürecine başlanması planlanıyor.

Visa ve Mastercard’a alternatif bir yapı

Planlandığı şekilde hayata geçirildiğinde dijital euro, merkez bankası güvencesiyle kullanılabilecek dijital cüzdanlar aracılığıyla işlemleri gerçekleştirebilecek. Bu yaklaşım, Visa, Mastercard ve diğer küresel ödeme şirketlerine olan bağımlılığı azaltmayı hedefliyor. Şu an bazı üye ülkelerin kendi dijital ödeme çözümleri bulunsa da, tüm birlik çapında tekil ve ortak bir sistem henüz mevcut değil.

Bankacılık sektöründe sürmekte olan endişeler

Teklifin ilk sunumundan bu yana sürecin yavaş ilerlemesi, bankacılık camiasında bazı çekincelere yol açtı. Finans çevreleri, dijital euronun geleneksel bankaların mevduat payını etkileyebileceği ve ani dijital para akışlarının finansal istikrar üzerinde risk oluşturabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Mevzuat onaylandıktan sonra uygulamaya geçişin birkaç yıl sürebileceği öngörülüyor.

Uygulamaya geçiş takvimi

Parlamento onayının ardından Avrupa Merkez Bankası’nın dijital euro altyapısını inşa etmesi bekleniyor. Uzmanlar, gerekli düzenlemelerin kabulünden sonra pratik uygulamaya geçişin yaklaşık 2,5–3 yıl sürebileceğini belirtiyor.

Stratejik önemi: Özerklik ve güvenlik

Yetkililer projeyi yalnızca teknolojik bir yenilik olarak değil, aynı zamanda Avrupa’nın stratejik özerkliğini güçlendirecek bir adım olarak tanımlıyor. Merkezi altyapının kamu tarafında sağlanması ve özel sektörün üzerine hizmetler geliştirmesiyle, bölge içinde güvenli, kontrol edilebilir ve rekabetçi bir dijital ödeme ekosistemi oluşturulması hedefleniyor.

TCMB Temmuz 2025 Uluslararası Yatırım Pozisyonu Açıklandı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan Temmuz 2025 verilerine göre, ülkenin yurt dışı varlıkları ve yükümlülüklerinde aylık bazda artış kaydedildi; Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) açığı ise devam etti.

Genel Görünüm

Temmuz ayı sonu itibarıyla yurt dışı varlıklar 378,4 milyar dolara ulaşırken, yükümlülükler 722,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Buna göre UYP açığı temmuzda 343,9 milyar dolar seviyesinde kaydedildi.

Rezerv Varlıklarda Rekor

Rezerv varlıklar temmuz ayında 19,3 milyar dolar artış göstererek 169,2 milyar dolara çıktı ve tarihsel olarak en yüksek düzeye ulaştı.

Varlık Kalemlerindeki Değişimler

• Doğrudan yatırımlar kalemi aylık bazda %1,1 artışla 70,6 milyar dolara yükseldi.
• Diğer yatırımlar kalemi %3,6 düşüşle 134,3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
• Bankacılık sektörünün yabancı para efektif ve mevduat varlıkları %13,2 azalarak 40,9 milyar dolara geriledi.

Yükümlülüklerdeki Gelişmeler

• Toplam yükümlülükler içinde doğrudan yatırımlar kalemi, BIST 100 endeksindeki artışın etkisiyle %6 yükselerek 220,5 milyar dolar seviyesine ulaştı.
• Portföy yatırımları %7,8 artışla 125,8 milyar dolara çıktı; bu kalem içinde Genel Hükümet’in yurt dışı tahvil borçlanmaları %6,3 artışla 44,4 milyar dolar oldu.
• Diğer yatırımlar kalemi ise %0,7 artışla 375,9 milyar dolara yükseldi.

Değerlendirme

Temmuz ayında rezerv varlıklardaki güçlü artış dikkat çekerken, hem varlık hem de yükümlülük tarafında görülen hareketler UYP açığının sürmesine yol açtı. Önümüzdeki dönemde döviz rezervleri ve portföy hareketleri, pozisyonun seyrini belirleyecek ana faktörler olmaya devam edecek.