CHP kurultay davasında son gelişme: Duruşma 24 Ekim’e ertelendi
CHP’nin 4-5 Kasım 2023 tarihlerinde yapılan 38. Olağan Kurultay’ın iptali talebiyle açılan dava üçüncü duruşmasında yeniden ertelendi. Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen duruşma 15 Eylül’de yapılmak üzere planlanmıştı; duruşmanın 24 Ekim’e alınması kararlaştırıldı.
Dava sürecinin kısa özeti
Dava, kurultayın usul ve karar süreçlerine ilişkin itirazlarla başlatıldı. Mahkeme süreci boyunca tarafların ihtiyati tedbir talepleri, dosyanın diğer soruşturma ve davalarla bağlantısı ile ilgili itirazlar ve görevsizlik kararları gündeme geldi. Önceki duruşmalarda, parti yönetiminin geçici uzaklaştırılması talebi reddedilmiş ve dava, sözlü savunma için ileri tarihli duruşmalara ertelenmişti.
Haziran ayında Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından tamamlanan iddianame ve bunun ardından gelen görevsizlik kararına ilişkin itirazlar, hukuk sürecinin zamanlamasını belirleyen unsurlar arasında yer aldı. Hukuk mahkemesi, ilgili itirazların sonuçlanmasını takip ederek dava takvimini şekillendirdi.
Ceza davasının durumu
Ceza soruşturmasında, bazı parti yöneticileri ve belediye başkanları hakkında oylama sürecine müdahale iddialarıyla hazırlanan iddianame mahkemeye sunuldu. İddianamede adı geçenler hakkında çeşitli cezai yaptırımlar talep ediliyor. Ceza davasının hangi mahkemede görüleceği ve ilk duruşma tarihine ilişkin çeşitli yargısal süreçler yaşandı; ceza davasının ilk duruşmasının Kasım ayında yapılması planlandı.
İki dava birbirini doğrudan bağlar mı?
İptal davası ile ceza davası hukuken ayrı süreçlerdir; doğrudan bağlanmaları beklenmez. Ancak ceza davasına ilişkin gelişmelerin delil ve iddiaları, hukuk mahkemesinin değerlendirmesinde dolaylı olarak etkili olabilecek unsurlar oluşturabilir. Bu nedenle taraflar ve hukuk çevreleri, her iki sürecin zamanlamasını ve olası etkilerini yakından takip ediyor.
21 Eylül’deki olağanüstü kurultayın etkisi
Parti içinde hukukçu kurmaylar, 21 Eylül’de delegelerin büyük çoğunluğunun çağrısıyla düzenlenen olağanüstü kurultayın mahkeme tarafından dikkate alınması halinde, dava konusuz kalabileceği görüşünde. Olağanüstü kurultayın gerçekleşmiş olması, mutlak butlan, kayyum veya çağrı heyeti gibi tartışmalı ihtimalleri azaltabileceği öne sürülüyor.
Parti liderliği hakkında olası senaryolar
Eski genel başkan çevrelerinde, mahkeme kararı “mutlak butlan” şeklinde çıkması halinde partinin yönetimine ilişkin farklı seçeneklerin ortaya çıkabileceği konuşuluyor. Bazı isimler, partinin başına geçilerek olası kayyum riskinin önlenebileceğini değerlendiriyor. Diğer yandan parti içi dengelerin, olağan kurultay takviminin işletilmesiyle korunabileceği, bu durumda mevcut liderin görevine devam edebileceği belirtiliyor.
Siyasi aktörlerin değerlendirmeleri
İktidar çevreleri süreci, partinin iç tartışmaları ve yargı sürecine işaret ederek değerlendiriyor. Muhalefet cephesinde ise davanın parti içi ilişkiler ve yönetim tercihleriyle bağlantılı olduğu ve yargının araçsallaştırıldığı iddiaları öne çıkıyor. Milliyetçi çevreler ise iddiaların yargı sürecine taşınmasının ve davaların bir an önce sonuçlandırılmasının gerektiğini vurguluyor.
Davanın siyasi sonuçları ve olası yansımalar
Davanın ertelenmesi kısa vadede partinin normal faaliyetlerini sürdürmesine imkan veriyor. 21 Eylül’de gerçekleşen olağanüstü kurultaydan beklenen sonuç, bazı çevrelere göre parti içi yönetimde netlik sağlanması yönünde. Uzun vadede mahkeme kararları, parti iç dengeleri, yerel yönetimler ve siyaset sahnesindeki algı üzerinde etkili olabilecek.
Sırada ne var?
Mahkemenin aldığı son erteleme kararıyla dava bir sonraki duruşma için 24 Ekim’de saat 10:00’da tekrar görüşülecek. Hem hukuki süreçler hem de siyasi aktörlerin alacağı pozisyonlar, sonraki aşamada belirleyici olacak.
Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen duruşmada mahkeme, CHP’nin 38. Olağan Kurultayı’nın iptali talebiyle açılan davanın bir sonraki duruşmasını 24 Ekim 2025 tarihine erteledi.
Duruşma ve katılımcılar
Duruşmada CHP avukatları Çağlar Çağlayan ve Mehmet Can Keysan ile kurultay delegelerinin avukatı Onur Yusuf Üregen hazır bulundu. Duruşma öncesinde parti temsilcileri ve konuyu takip etmek isteyen kişiler mahkeme salonu önünde toplandı; adliye çevresinde ise polis ekipleri geniş güvenlik önlemleri aldı.
Mahkemenin talep ve kararları
Mahkeme, 21 Eylül’de yapılması planlanan olağanüstü kurultayla ilgili olarak Çankaya İlçe Seçim Kurulu ile CHP Genel Merkezi’nden delege listeleri ve tutanakların mahkemeye gönderilmesini talep etti. Ayrıca, 24 Eylül’de İstanbul’da yapılacak olağanüstü il kongresine ilişkin delegelerin isim listesi ve birleşim tutanaklarının Sarıyer İlçe Seçim Kurulu ve CHP Genel Merkezi’nden celp edilmesine karar verildi.
Mahkeme, dava açan kişilerin parti üyeliklerinin halen devam edip etmediğinin ve üyelikleri sona ermişse fesih tarihlerinin CHP Genel Merkezi tarafından bildirilmesini istedi.
Olası sonuçların etkisi
Bir hukukçu, mahkemeden 24 Ekim’de mutlak butlan kararı çıksa bile alınan kurultay kararlarının ve kurultayda alınacak kararların hukuki etkisinin sınırlı kalabileceği görüşünü paylaştı.
Dava geçmişi
CHP’nin 4-5 Kasım 2023 tarihlerinde yapılan 38. Olağan Kurultayıyla ilgili olarak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından usulsüzlük iddiasıyla soruşturma başlatılmıştı. Eski Hatay Belediye Başkanı Lütfü Savaş ile bazı delegeler kurultayın iptali yönünde farklı mahkemelerde dava açmıştı.
Açılan iptal davaları 14 Şubat tarihinde Ankara 42. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki dosyada birleştirildi. 30 Haziran tarihli celsede mahkeme, ceza yargılamasında verilen görevsizlik kararına ilişkin itirazın sonucunun beklenmesine karar vererek duruşmayı ertelemişti.
Daha sonra yapılan başvurular ve parti içi takvim dikkate alınarak duruşma günlerinde değişiklikler oldu; bu kapsamda parti tüzüğünde belirtilen kuruluş haftası nedeniyle bazı duruşma tarihleri yeniden planlandı ve duruşma takvimi güncellendi.
Gurbetçi Dönüşlerinin Sona Ermesi Edirne’de Bulgar Turist Yoğunluğunu Getirdi
Yaz tatillerini geçirmek için Türkiye’ye gelen gurbetçilerin ülkelerine dönüş sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Edirne sınır kapılarındaki yoğunluk azaldı. Valilik yetkilileri, üç aylık dönemde sınır kapılarından 4.096.911 yolcu giriş-çıkış kaydı olduğunu açıkladı.
Sınır kapılarındaki yoğunluğun hafiflemesiyle kent merkezinde bu kez Bulgaristan’dan gelen turistlerin oluşturduğu hareketlilik göze çarpmaya başladı. Özellikle Ulus Pazarı’nda alışveriş yapan Bulgar ziyaretçi sayısında belirgin bir artış yaşanıyor.
Pazar Esnafı: Hareketlilik Geri Döndü
Ulus Pazarı Esnaf Kooperatifi başkanı, okulların açılmasıyla tatil dönemi hareketliliğinin sona erdiğini ve yerli müşterilerin şehre dönmesinin pazarın canlanmasına katkı sağladığını belirtti. Sınır kapılarındaki yükün azalmasının Bulgar müşterilerde artışa yol açtığını, sabah saatlerinden itibaren başlayan kalabalığın öğleden sonraya kadar sürdüğünü ifade etti. Geçen haftalara kıyasla pazarın daha yoğun olduğunu vurguladı.
Avrupa Standartlarında Pazarlar
Üç farklı ilde kurulan pazarlar arasında en yüksek talebin Edirne’den geldiği kaydedildi. Haftalık program kapsamında cuma günleri Edirne merkezi, cumartesi Çekmeköy (İstanbul) ve pazar günü Kartepe (Kocaeli) olmak üzere kapalı pazarlar hizmet veriyor. Bu pazarların Avrupa standartlarında olduğunu ve Ulus Pazarı’nın Bulgar müşterilerinin yoğun ilgisi nedeniyle en verimli pazar konumunda olduğunu söylediler. Önümüzdeki dönemde ziyaretçi sayısının daha da artması bekleniyor.
Sınır kapılarının sakinleşmesiyle giriş-çıkışlarda herhangi bir aksama olmadığı, Bulgar turistlerin rahatça ülkeye girip çıktıkları bildirildi. Kış sezonunun başlamasıyla birlikte yoğunluğun artabileceği öngörülüyor.
Esnaf Görüşleri
Pazar esnafı, sınır kapılarındaki yoğunluğun azalmasının pazara olumlu yansıdığını belirtti. Gurbetçi sezonunun bitmesinin ardından Bulgar müşterilerin geri dönmesiyle satışlarda artış gözlemlendiğini aktardı. Geçen yıllarda gurbetçi yoğunluğunun sınır kapılarında yoğunluk yaratarak turist sayısını olumsuz etkilediği, bu sezonun sona ermesiyle pazar hareketliliğinin normale döndüğü ifade edildi. Eylül ayının nispeten sakin geçebileceği, ancak ilerleyen aylarda yoğunluğun tekrar yükselebileceği öngörülüyor.
Ekonomiye Katkı
Esnaf, Bulgar turistlerin toplu ve sık alışveriş yaptıklarını, bunun yerel ekonomiye olumlu yansıdığını belirtti. Yaz dönemindeki durgunluğun ardından artan turist ilgisiyle pazarın hareketlendiğini ve bunun bölge ekonomisine katkı sağladığını söylediler.
Genel olarak, gurbetçi dönüşlerinin tamamlanmasıyla oluşan yeni denge, Edirne’de ticari hareketliliği canlandırdı ve sınır kapılarındaki yoğunluğun azalması, kente gelen yabancı ziyaretçi trafiğini yeniden artırdı.
Sıcaklıklar Geriliyor: İstanbul ve Ülke Genelinde Sağanak Bekleniyor
Meteorolojik kurumlar hafta ortasından itibaren hakim olacak serin ve zaman zaman yağışlı havaya ilişkin uyarılarda bulundu. Yapılan değerlendirmelere göre Balkanlar üzerinden gelecek serin hava dalgası özellikle İstanbul çevresinde etkisini gösterecek; aralıklı sağanak ve gök gürültülü sağanak geçişleri bekleniyor.
AKOM ve Meteoroloji Değerlendirmesi
İstanbul için yapılan analizlerde, hafta başına kadar güneşli seyreden hava koşullarının; Çarşamba akşamından itibaren Balkanlardan gelen daha serin hava ile yerini aralıklı yağışa bırakacağı belirtildi. Mevcut yaz sıcaklıkları (yaklaşık 26–29°C) Perşembe gününden itibaren 20–23°C aralığına düşecek şekilde azalacak.
İstanbul İçin Kısa Vadeli Tahmin
Beş günlük tahminlerde özellikle Perşembe günü için gök gürültülü sağanak bekleniyor. Kısa süreli ve yerel kuvvetli yağış geçişleri görülebilir; bu nedenle dışarıda plan yapanların hava koşullarını takip etmesi öneriliyor.
Yurt Genelinde Hava Durumu (Genel Görünüm)
Meteoroloji raporlarına göre ülkenin kuzey ve batı kesimleri parçalı, yer yer çok bulutlu olacak. Öğle ve akşam saatlerinde Afyonkarahisar, Isparta, Burdur çevreleri ile Denizli ve Kütahya’nın doğu kesimlerinde yerel sağanak ve gök gürültülü sağanak bekleniyor. Diğer bölgelerde daha çok açık ve az bulutlu bir hava öngörülüyor.
Hava sıcaklığında genel olarak önemli bir değişiklik beklenmiyor; güney kesimlerde mevsim normallerinin üzerinde, diğer alanlarda ise mevsim normalleri civarında seyretmesi öngörülüyor.
Rüzgar genellikle kuzeyli yönlerden hafif, ara sıra orta kuvvette esecek. Şu an için güncel meteorolojik uyarı bildirimi bulunmamaktadır.
Bölge Bölge Beklenen Hava ve Maksimum Tahmini Sıcaklıklar
Marmara
Parçalı bulutlu geçecek. Öne çıkan tahmini maksimum sıcaklıklar:
Çanakkale: 27°C
Edirne: 29°C
İstanbul: 27°C
Kırklareli: 28°C
Ege
Genel olarak parçalı ve az bulutlu; iç kesimlerde öğle ve akşam saatlerinde yerel sağanaklar bekleniyor.
Afyonkarahisar: 31°C (öğleden sonra yağış olasılığı)
CHP’nin 4-5 Kasım 2023 tarihli 38. Olağan Kurultayı ile 6 Nisan 2025 tarihli 21. Olağanüstü Kurultay kararlarının iptaline yönelik dava, tarafların dinlenmesinin ardından duruşmanın 24 Ekim Cuma gününe ertelenmesiyle sonuçlandı.
Parti içindeki değerlendirmeler
Erteleme kararı, parti içinde kısmi bir rahatlama yarattı. Genel merkeze yakın çevreler, davanın ertelenmesinin yönetim açısından olumlu bir gelişme olarak algılandığını belirtiyor. Aşağıda kulislerde öne çıkan değerlendirmeler yer alıyor:
Erteleme beklentileri yüksekti; bazı kaynaklar kararın yaklaşık yüzde 80 oranında erteleneceğini öngörmüştü.
Parti yönetiminde tedbirli ve temkinli bir yaklaşım hâkim; her türlü sonuca hazırlıklı olunuyor.
21 Eylül’de alınan olağanüstü kurultay kararı sonrası, bazı çevreler bu kurultayın artık gereksiz hale geldiğini düşünüyor.
24 Ekim’de olumsuz bir karar çıkması durumunda bile partiye bir hafta ile 10 günlük bir süreç kalacağı değerlendirilmekte; bu süre içinde 11-12 Kasım tarihlerinde kurultayın yapılabileceği görüşü yaygın.
Genel merkez, tedbir niteliğinde ertelenme kararı nedeniyle bir rahatlama hissediyor ve mevcut yönetimin görevine devam edeceği öngörülüyor.
Kılıçdaroğlu ile görüşme ihtimali
Parti yönetiminin, genel başkan ile acil bir görüşme yapma niyeti bulunmuyor. Önceki görüşmelerde somut sonuç alınamadığı için şu aşamada liderle toplantı düşünülmüyor. Genel başkanın mahkeme kararlarını tamamen kabul etme olasılığının düşük olduğu değerlendirmeleri yapılırken, kendisinin konuya ilişkin sessizliğini koruduğu ifade ediliyor.
İlerleyen sürecin seyri
Mahkemenin 24 Ekim’deki değerlendirmesi, partinin kurultay takvimi ve yönetimsel kararları açısından belirleyici olacak. Yönetim, hem hukuki süreci hem de parti içi takvimi göz önünde bulundurarak ihtiyatlı bir yol izlemeyi sürdürecek.