Şimşek: Enflasyonun Yıl Sonunda %30’un Altına Gerilemesini Bekliyoruz
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonda yıl sonunda belirgin bir düşüş beklediklerini ve 2026’da fiyat artışlarının daha az hissedileceğini ifade etti.
Bakan, ekonomiye dair değerlendirmelerinde küresel ve iç risklerin yönetildiğini, politika adımlarının program çerçevesinde ilerlediğini belirtti. Mevcut ekonomik görünümde dış şoklara rağmen istikrar sağlama çabalarının sürdüğünü vurguladı.
Zorlu Bir Yılı Geride Bırakıyoruz
2025’in birçok açıdan zorlayıcı geçtiğini söyleyen Şimşek, kuraklık, don olayları, bölgesel çatışmalar ve küresel ticarette artan korumacılık gibi etkenlerin ekonomik dalgalanmalara yol açtığını aktardı. İçerde yaşanan hukuki süreçlerin de ekonomik belirsizliği artırdığına dikkat çekti.
Büyüme beklentileriyle ilgili olarak, yıl sonu için ekonomik büyümenin yaklaşık yüzde 3 civarında olacağını, bu oranın önceki yıldan çok farklı olmayacağını belirtti. Dünyadaki demografik değişimlerin fırsata dönüştürülmesi gerektiğini ve yapay zekâ alanındaki konumun güçlendiğini söyledi.
Savunma Sanayii ve İhracat Fırsatları
Bakan, savunma sanayii ihracatında önemli bir potansiyel görüldüğünü, bu alanda hızlı bir yükselişle birlikte ülkenin ihracatta üst sıralara tırmanma şansı olduğunu belirtti. Savunma sanayii, ihracat ve teknoloji odaklı büyüme stratejilerinin önemine vurgu yapıldı.
Konkordato İlanlarının Etkisi Sınırlı
Son dönemde öne çıkan konkordato başvurularına da değinen Şimşek, programın uygulanmaya devam etmesiyle birlikte bu tür dosyaların reel ekonomi üzerindeki toplam etkisinin sınırlı olduğunu ifade etti. Program sonrası konkordato ilan eden firma sayısının 3 bin 850 olduğunu, bu firmaların reel sektör içindeki payının yüzde 0,73; ihracattaki payının yüzde 0,7; istihdamdaki payının ise yüzde 0,58 olduğunu aktardı.
Bunların genel ekonomiye yaygın bir zarar vermediğini söyleyen Bakan, kötüye kullanımları önlemek için ilgili kurumlarla ortak çalışma grupları kurduklarını ve konuyu titizlikle incelediklerini belirtti.
Karadeniz’de Hamsi Bolluğu: Sezonun İlk Ayında Yüksek Av
Av yasağının 1 Eylül’de sona ermesiyle Karadeniz’e açılan balıkçılar, yeni sezonda beklenenden fazla hamsiyle kıyıya dönüyor. İlk ay verileri, geçen yıllara göre hamsi avının artış gösterdiğini ortaya koyuyor.
Ortahisar Moloz’da Tezgahlar Hamsiyle Doldu
Ortahisar ilçesinin Moloz mevkiindeki balık tezgahlarında hamsi en çok tercih edilen tür olurken, istavrit ve mezgit de satışlarda üst sıralarda yer alıyor. Taze balık çeşitleri rağbet görüyor ve tezgahlarda yoğunluk yaşanıyor.
Güncel Tezgah Fiyatları
Hamsi, mezgit, istavrit: 100 lira/kg
Çipura: 450 lira/kg
Tirsi (kefal türü): 150 lira/kg
Levrek: 400 lira/kg
Somon: 250 lira/kg
Sezona İyi Başlangıç
Balıkçılar sezona verimli bir giriş yapıldığını, hamside bol miktar ve iyi kalite olduğunu belirtiyor. Yerli sulardan çıkan hamsinin görüntüsü ve lezzeti sezonun güçlü geçeceğine işaret ediyor. Talep özellikle hamsi, mezgit ve istavrit üzerinde yoğunlaşıyor; diğer türlerin satışları daha sınırlı kaldığı gözlemleniyor.
Hem satış yapanlar hem de tüketiciler genel olarak fiyat ve balık kalitesinden memnun. Yerel pazar dinamikleri içinde, örneğin bir paket sigara ile bir kilogram hamsinin aynı fiyat seviyesinde olması ve bir kilogram hamsinin üç kişiyi doyurabilmesi, tüketici memnuniyetine olumlu yansıyor.
Balıkçılar ve esnaf, bereketli avın sürmesini ve sezon boyunca olumlu bir tablo devam etmesini ümit ediyor.
BYD’den yeni nesil e-Bus Platform 3.0 ve C11 elektrikli otobüs
Çin merkezli üretici BYD, şehir içi taşımacılık için geliştirilen yeni nesil e-Bus Platform 3.0’ı tanıttı ve bu platform üzerine inşa edilen C11 adlı elektrikli otobüs modelini duyurdu. Yeni mimari, güvenlik ve enerji verimliliği odaklı yenilikler getiriyor.
Gelişmiş güvenlik sistemleri
Platformun dikkat çeken güvenlik donanımları arasında, lastik patlaması gibi ani durumlarda aracın dengesini koruyan gelişmiş gövde kontrol sistemi DiSus-A yer alıyor. Ayrıca, sürücünün sağlık sorunu yaşaması halinde yolcuların tek tuşla devreye alabileceği acil durdurma fonksiyonu bulunuyor; bu özellik, Sürücü Sağlık Yardım Sistemi 2.0 ile entegre çalışıyor ve aracı kontrollü şekilde güvenli alana yönlendiriyor.
Yüksek gerilim mimarisi ve menzil
e-Bus Platform 3.0, tam entegre 1000V elektrik altyapısına sahip ilk otobüs platformu olma özelliğini taşıyor. C11 modeli, farklı kapasitelerde batarya seçenekleriyle sunularak esnek menzil ihtiyaçlarına cevap veriyor. Mevcut seçenekler 184 kWh ile 593 kWh arasında değişiyor ve bu yapı sayesinde araç 220 ila 730 kilometre arasında bir menzil sağlayabiliyor. Tam dolu yolcu kapasitesi ve klima çalışır haldeyken dahi gerçek kullanımda 400 kilometrenin üzerinde menzil elde edilebiliyor.
Tasarım ve platform yaklaşımı
Yeni platform, BYD’nin binek otomobillerde kullandığı e-Platform 3.0’dan esinlenerek otobüs ihtiyaçlarına uyarlanmış üçüncü nesil bir yapı sunuyor. Modüler tasarım, bakım ve operasyon maliyetlerini düşürmeyi, aynı zamanda farklı uzunluk ve konfigürasyonlarda esneklik sağlamayı hedefliyor.
Öne çıkan teknik özellikler
Tam entegre 1000V elektrik mimarisi
DiSus-A gövde kontrolü ile lastik patlamasında denge sağlayabilme
Sürücü Sağlık Yardım Sistemi 2.0 ve tek tuşla acil durdurma fonksiyonu
184 kWh — 593 kWh aralığında batarya seçenekleri
220–730 km arası teorik menzil; yoğun kullanımda dahi 400+ km gerçek menzil
Genel olarak e-Bus Platform 3.0 ve C11, toplu taşımada güvenlik, enerji verimliliği ve operasyon esnekliğini ön plana çıkaran bir çözüm sunuyor. Bu yenilikler, elektrikli otobüs pazarında BYD’nin üçüncü nesil yaklaşımlarını temsil ediyor.
Çin, Teknoloji Şirketlerine Nvidia Yapay Zekâ Çiplerinin Alımını Durdurmalarını İstedi
Çinli düzenleyiciler, ülke içindeki teknoloji şirketlerine Nvidia tarafından Çin pazarına özel geliştirilen bir yapay zekâ çip modelinin test ve sipariş süreçlerini durdurma çağrısında bulundu.
Alınan kararın ardından bazı büyük teknoloji firmeleri, binlerce birimlik çip siparişlerini iptal etmek zorunda kaldı; buna paralel olarak test ve tedarik planları askıya alındı.
Yerli Çip Üretimini Güçlendirme Hamlesi
Uzmanlar, bu adımı Çin’in yarı iletken alanında dışa bağımlılığı azaltma ve yerli üretimi hızlandırma stratejisinin somut bir parçası olarak değerlendiriyor. Son dönemde yerli geliştiricilerin yapay zekâ işlemcilerindeki performans artışı dikkat çekiyor.
Yetkililer yalnızca yeni siparişleri değil, mevcut stok ve envanterlerin de gözden geçirilmesini talep etti. Hedefler arasında iç pazarda yerli çip üretimini önümüzdeki yıllarda önemli ölçüde artırmak bulunuyor.
Küresel Etkiler ve Rekabet
Bu hamlenin, teknoloji sektöründe küresel rekabet dengelerini yeniden şekillendirmesi ve ülke dışı satıcılar için kritik pazarlarda belirsizlik yaratması bekleniyor. Karar, küresel tedarik zincirleri ve uluslararası ticari ilişkiler üzerinde de etkili olabilir.
Nvidia gibi yabancı üreticiler için Çin pazarındaki satışlara yansıyacak değişiklikler, şirketlerin bölgesel gelirlerini etkileyebilir ve tedarik stratejilerinde revizyona yol açabilir.
Ağustosta Trafiğe Kaydı Yapılan Taşıtlarda Değişimler
Resmi verilere göre ağustos ayında trafiğe kaydı gerçekleştirilen taşıt sayısı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,8 artarak 215.130 oldu. Aynı dönemde trafikten kaydı silinen taşıt sayısı yüzde 50 yükselerek 4.678 olarak kaydedildi. Böylece aylık net artış 210.452 taşıt oldu.
Ağustosta hangi tür taşıtlar öne çıktı?
Ağustosta trafiğe kaydı yapılan taşıtların dağılımı şu şekilde gerçekleşti:
Otomobil: %44,1
Motosiklet: %43,9
Kamyonet: %8,0
Traktör: %1,5
Kamyon: %1,4
Minibüs: %0,7
Otobüs: %0,3
Özel amaçlı taşıtlar: %0,1
Aylar ve yıllar arası değişimler
Ağustos ayında bir önceki aya göre toplam trafiğe kayıtlı taşıt sayısında yüzde 16,4 azalma görüldü. Aylık bazda bazı araç türlerinde artışlar, bazılarında ise düşüşler kaydedildi:
Otobüs: %18,5 artış
Minibüs: %13,4 artış
Özel amaçlı taşıtlar: %64,2 azalış
Kamyonet: %38,4 azalış
Motosiklet: %17,1 azalış
Kamyon: %13,8 azalış
Otomobil: %10,7 azalış
Traktör: %4,9 azalış
Yıllık karşılaştırmada ise ağustosta trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı genel olarak yüzde 1,8 arttı. Tür bazında yıllık değişimler şöyle:
Otomobil: %43,5 artış
Traktör: %47,3 artış
Özel amaçlı taşıtlar: %32,1 artış
Otobüs: %25,2 artış
Motosiklet: %18,3 artış
Kamyon: %11,4 artış
Kamyonet: %1,9 azalış
Minibüs: %1,3 azalış
Trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı
Ağustos sonu itibarıyla trafikte kayıtlı taşıt sayısı 32.828.821’e yükseldi. Bir önceki yılın aynı dönemindeki sayı 30.469.319’du. Toplam parkur içindeki dağılım ise şu şekilde:
Otomobil: %51,6
Motosiklet: %20,9
Kamyonet: %14,8
Traktör: %7,0
Kamyon: %3,1
Minibüs: %1,6
Otobüs: %0,7
Özel amaçlı taşıtlar: %0,3
Devri yapılan araçlar ve marka payları
Devri gerçekleştirilen 985.244 taşıtın büyük kısmını otomobiller oluşturdu (%67). Diğer paylar şöyle:
Kamyonet: %14,1
Motosiklet: %12,1
Traktör: %2,7
Minibüs: %1,8
Kamyon: %1,7
Otobüs: %0,4
Özel amaçlı taşıtlar: %0,2
Ağustosta trafiğe kaydı yapılan 94.989 otomobilin marka bazlı dağılımında öne çıkan paylar şunlardı: Renault %12,7; Fiat %7,4; Volkswagen %6,7; Hyundai %6,5; Toyota %6,3; BYD %5,2; Citroen %4,4; Peugeot %4,3; Opel %4,1; Mercedes-Benz %3,5; Skoda %3,4; Ford ve Dacia %2,7; Chery %2,6; BMW %2,3; Audi %2,2; Honda ve Kia %1,9; Nissan %1,8; Volvo %1,2; diğer markalar %16,1.
Ocak–Ağustos dönemine ilişkin veriler
Ocak–Ağustos döneminde trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,7 azalarak 1.562.432’ye geriledi. Aynı dönemde trafikten kaydı silinen taşıt sayısı yüzde 72,4 artarak 33.837 oldu. Bu dönemde trafikteki net artış 1.528.505 taşıt olarak hesaplandı.
Ocak–Ağustos’ta trafiğe kaydı yapılan 709.237 otomobilin yakıt türü dağılımı şöyle:
Benzin: %45,4
Hibrit: %26,8
Elektrikli: %17,6
Dizel: %9,2
LPG: %1,0
Ağustos sonu itibarıyla kayıtlı 16.944.312 otomobilin yakıt dağılımı ise: dizel %33,1; LPG %30,7; benzin %30,7; hibrit %3,4; elektrikli %1,8; yakıt türü bilinmeyen %0,2.
Motor hacmi ve renk tercihleri
Ocak–Ağustos döneminde kaydı yapılan otomobillerin motor silindir hacmi dağılımı: