Google’dan Kahramanmaraş depremi itirafı
Teknoloji devi Google, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli yıkıcı depremler sırasında Android cihazlar için geliştirdiği deprem erken uyarı sisteminin beklendiği gibi çalışmadığını kabul etti. BBC’ye verilen demeçte, sistemin milyonlarca kişiye zamanında uyarı iletemediği belirtildi.
SADECE 469 UYARI GÖNDERİLDİ
Depremin merkez üssüne yaklaşık 157 kilometre mesafede yaşayan 10 milyon kişiye en üst düzeyde bir uyarı gönderilebilirdi. Bu uyarı, insanların güvenli bir yere ulaşması için yaklaşık 35 saniye gibi bir zaman kazandırabilirdi. Ancak Google, 7.8 büyüklüğündeki ilk deprem için yalnızca 469 “Harekete Geçin” uyarısının gönderildiğini ifade etti.
Yarım milyon kişiye ise “hafif sarsıntı” için tasarlanmış, daha az etkili olan bir uyarının gönderildiği bilgisi verildi. Bu düşük seviyeli uyarılar, en yüksek seviye uyarılar kadar etkili bir sonuç elde edemedi.
SİSTEM DEPREMİN ŞİDDETİNİ HAFİFE ALDI
Google, daha önce BBC’ye sistemin “iyi çalıştığını” iddia etmişti. Ancak yapılan değerlendirmeler, sistemin depremin güçlü etkisini hafife aldığı ve uyarıları yeterli bir şekilde iletmekte başarısız olduğu sonucunu ortaya koydu. Deprem sırasında, Türkiye’deki telefonların yüzde 70’inden fazlasında aktif olan Android cihazlar bu sistemle donatılmıştı.
“SİSTEMİ GELİŞTİRMEYE DEVAM EDİYORUZ”
6 Şubat 2023’te Türkiye’nin güneydoğusunda meydana gelen iki büyük deprem, 55 binden fazla can kaybına ve 100 binden fazla yaralanmaya sebep oldu. Depremler sırasında birçok kişi, yıkılan binalarda uyumaktaydı. Google sözcüsü, “Her depremden alınan derslerle sistemi geliştirmeye devam ediyoruz” şeklinde bir açıklama yaptı.
Bugünden itibaren zorunlu: Market, kasap, manav ve restoranlarda yeni dönem
Gıda güvenliği konusunda farkındalığı artırmak ve denetim süreçlerini daha şeffaf hale getirmek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı’nın uygulamaya koyduğu karekod sistemi yeni bir aşamaya geçti.
Market, kasap ve manavlar gibi satış noktaları ile restoran, kafe ve yemekhaneler gibi toplu tüketim işletmeleri, denetim bilgilerini gösteren karekodları görünür bir şekilde bulundurmakla yükümlü olacaklar.
BUGÜNDEN İTİBAREN ZORUNLU HALE GELDİ
Geçtiğimiz yıl başlatılan ancak isteğe bağlı olarak uygulanan bu sistem, artık zorunlu hale geldi. Uygulama sayesinde tüketiciler, işletmelere ait denetim bilgilerine doğrudan erişim sağlayabilecek. Bakanlık, karekod uygulamasının tüketicilerin güvenilir gıdaya kolayca ulaşmasını ve resmi denetimlerin daha görünür olmasını hedefliyor.
Tüketiciler, işletmelerdeki karekodları mobil cihazlarına indirilen “Tarım Cebimde” uygulaması ile taratarak, işletmeye ait kayıt/onay numarası, unvanı, adres bilgileri ve en son denetim tarihi gibi bilgilere ulaşabilecekler.
İşletmeler ÜCRETSİZ KAREKOD OLUŞTURABİLECEK
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitkisel Gıdalar Çalışma Grubu Sorumlusu Çiğdem Kurtar, uygulamanın şeffaflık ilkesine dayandığını belirterek şu açıklamalarda bulundu:
“Üretim işletmelerinde uygulama gönüllü olarak devam ederken, satış noktaları ve toplu tüketim işletmeleri için zorunlu hale getirilecektir. İşletmeciler, ‘guvenilirgida.tarimorman.gov.tr’ adresinden karekod oluşturma bölümüne, vergi ve TC kimlik numaralarıyla birlikte Bakanlıktan aldıkları işletme kayıt numarasını girerek karekodlarını, herhangi bir başvuru veya ücret ödemeden, anında, günün her saati oluşturabilecekler.”
Kurtar, bu karekodun tüketicilerin görebileceği bir alana asılmasının yeterli olduğunu vurgulayarak, karekodu gören tüketicilerin işletmenin Bakanlık tarafından kaydedilmiş ve denetimden geçmiş olduğunu anlayabileceklerini ifade etti. Karekodda bir uyumsuzluk tespit eden tüketiciler, “Alo 174 Gıda Hattı”na bildirimde bulunabilirler.
Uygulamayı İhmal Eden İşletmelere CEZA UYGULANACAK
Çiğdem Kurtar, hem tüketici şikayetleri hem de Bakanlığın rutin denetimleri çerçevesinde, karekod sistemine geçmeyen işletmelere idari para cezalarının uygulanacağını belirtti. Ayrıca şunları ekledi:
“Gıda kontrolleri sırasında steril ambalajlardan örnekler alıyor, lazer termometrelerle ölçüm yapıyoruz. Yüksek teknoloji kullanarak alınan örneklerde DNA düzeyinde denetimler gerçekleştiriyoruz. Tüketicilerimizi ‘guvenilirgida.tarimorman.gov.tr’ adresimizi ve ‘Tarım Cebimde’ uygulamamızı takip etmeye davet ediyorum. Unutmayalım ki en iyi denetçi, tüketicinin kendisidir. Tüketicilerin gıdaların güvenilir olduğunu hissetmesi, işletmenin denetimden geçtiğini bilmesi büyük bir memnuniyet yaratmaktadır.”
Gıda güvenliğini artırmayı amaçlayan bu adım sayesinde, işletmeler daha şeffaf bir denetim sürecine tabi olacak ve vatandaşlar, bilinçli tüketiciler olarak daha aktif rol oynayacaklardır. Bu yeni dönemde, en iyi denetçi doğrudan halkın kendisi olacaktır.
Ticaret anlaşmaları rüzgarı küresel piyasaları canlandırdı
Küresel finansal piyasalarda, ABD ve Avrupa Birliği (AB) arasında varılan ticaret anlaşmasıyla birlikte risk algısında bir iyileşme görülüyor. Özellikle endeks vadeli kontratlarda artışlar gözlemlenirken, ABD ve Çin arasındaki müzakerelerin sonuçları öncesinde Asya borsalarında temkinli hareketler ön planda.
Dünya genelinde ABD’nin gümrük tarifelerinin ekonomik etkileri üzerine hala belirli soru işaretleri var. Ancak ABD yönetimi tarafından yapılan ticaret anlaşmaları, gelecekteki ekonomik iyimserliği artırmaya yardımcı oldu.
ABD’YE YÜZDE 15 TARİFE UYGULANACAK
ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği ile ticaret anlaşması görüşmelerinin başarılı bir şekilde tamamlandığını duyurdu ve AB ürünlerine yüzde 15 oranında tarife uygulanacağını belirtti.
Trump ayrıca, AB ile çerçeve bir ticaret anlaşmasında uzlaşma sağladıklarını vurgulayarak, “AB, ABD’den 750 milyar dolarlık enerji ürünü almayı kabul etti. AB, ayrıca ABD’de 600 milyar dolardan fazla yatırım yapacak.” ifadelerini kullandı.
Trump, AB ülkelerinin ABD ürünlerine herhangi bir gümrük tarife uygulamayı kabul ettiğini ve bu ülkelerin pazarlarının ABD ürünlerine tamamen açılacağını da sözlerine ekledi.
Trump, toplantıda, “ABD, AB’nin otomobil ve diğer tüm ürünlerine doğrudan yüzde 15 gümrük tarifesi uygulayacak. Bu anlaşmadan dolayı oldukça memnunum. Bence bu, şimdiye kadarki en kapsamlı ticaret anlaşması.” dedi.
Trump, göreve gelmesinin ardından AB ülkelerinden çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 50, otomotiv sektörüne yüzde 25 ve diğer ürünlere de yüzde 10 gümrük vergisi uygulamaya başlamıştı.
FED’İN FAİZ KARARI BEKLENİYOR
Geçtiğimiz hafta, Trump Japonya’nın da ABD’ye yüzde 15 gümrük vergisi ödeyeceğini duyurmuştu.
Filipinler ve Endonezya ile yapılan anlaşmalar, ABD ve Çin’den yetkililerin Stockholm’de bir araya geleceği haberleri global piyasalarda risk iştahını artırmıştı.
Piyasalar daha önce ticaret anlaşmaları konusunda olumsuz senaryolar beklerken, varılan anlaşmaların bu kadar kötü sonuçlar doğurmayacağına dair iyimserlik oluştu.
Öte yandan, ABD’de açıklanan dayanıklı mal siparişleri haziranda yüzde 9,3 ile beklentilerin altında kalmıştı.
Bu hafta, Fed’in faiz kararı yatırımcıların dikkatini çekecek. Bankanın, tarifelerin enflasyon üzerindeki etkilerini gözlemlemeye devam etmesi ve faiz oranlarında değişikliğe gitmemesi bekleniyor.
Ayrıca, ABD’de açıklanacak tarım dışı istihdam ve büyüme verilerinin, ülke ekonomisinin durumu hakkında daha fazla bilgi sunması öngörülüyor.
Analistler, gelecek ay yapılacak Jackson Hole toplantısında Fed’in yol haritası hakkında daha fazla bilgi verileceğini belirtiyor.
Bu gelişmeler doğrultusunda, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,439 seviyelerinde bulunurken, dolar endeksi 97,60 seviyelerinde işlem görüyor.
Ticaret gerginliklerinin azalmasıyla beraber, altın ons fiyatı günlük bazda 3.324 dolara kadar gerileyip sonrasında bir artışla 3.341 dolara ulaştı.
Brent petrolün varil fiyatı ise ticaret müzakerelerine ilişkin olumlu gelişmelerle önceki kapanışa göre yüzde 0,5 artarak 67,9 dolara çıktı.
Cuma günü, Dow Jones endeksi yüzde 0,47, S&P 500 endeksi yüzde 0,40 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,24 değer kazanırken, ABD’deki endeks vadeli kontratlar da güne pozitif bir başlangıç yaptı.
AVRUPA PİYASALARI HAFTAYA İYİ BİR GİRİŞ YAPTI
ABD ve AB arasındaki ticaret anlaşmasının ardından bugün Avrupa borsalarında da olumlu bir seyrin hakim olması bekleniyor.
Analistler, bu anlaşmanın Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) politikalarına ilişkin belirsizlikleri azaltabileceğini ifade ediyor.
Cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,20, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,32 düşüş yaşarken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,21 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,31 artış kaydetti.
JAPONYA MERKEZ BANKASI FAİZ KARARINI DUYURACAK
Asya borsalarında ise ABD ve Çin görüşmelerinden gelecek detaylar öncesinde dikkatli bir seyir gözlemleniyor.
Analistler, görüşmelere dair olumlu bir atmosfer olmasına rağmen detayların henüz netleşmemesinin Asya piyasalarındaki risk iştahını sınırladığını belirtiyor.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) politika faizini sabit tutması beklenirken, geçen hafta ABD ile Japonya arasında sağlanan ticaret anlaşması daha umut verici bir görünüm sunabilir.
Ayrıca, bölgede açıklanan verilere göre, Çin’in haziran ayına ilişkin sanayi karları yüzde 1,1 azalış gösterdi. Bu durum, zayıf iç talep ve global ticaret belirsizlikleri sebebiyle deflasyon riskini ortaya koyuyor.
Bu gelişmeler ışığında kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1 değer kaybederken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2, Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yüzde 0,4 artış kaydetti. Güney Kore’de Kospi endeksi ise yatay bir seyir izliyor.
KURUMSAL KREDİ KARARLARINA DİKKAT!
Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,43 değer kaybıyla 10.642,60 puandan kapattı.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontratlar ise normal seans kapanışına göre yüzde 0,03 artışla 12.206,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 değer kaybederek 40,5734’ten kapanmıştı. Bugün bankalararası piyasada açılışta yüzde 0,1 azalarak 40,5460 seviyesinden işlem görüyor.
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B1″den “Ba3″e yükseltirken, not görünümünü ise “durağan” olarak açıkladı. Fitch Ratings de Türkiye’nin kredi notunu “BB-“, not görünümünü “durağan” olarak teyit etti.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu yükseltmesini değerlendirerek, “Ekonomimiz iç ve dış belirsizliklerin yaşandığı bir dönemi aşarak olumlu bir döngüye girdi.” şeklinde konuştu.
Analistler, bugün yurt içinde sektörel enflasyon beklentilerinin, yurt dışında ise ABD’de Dallas Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirtiyor. Teknik olarak, BIST 100 endeksinde 10.500 ve 10.400 seviyelerinin destek, 10.700 ve 10.800 puanın direnç bölgesi olduğunu ifade ediyorlar.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şu şekilde:
- 10.00 Türkiye, temmuz ayı sektörel enflasyon beklentileri
- 17.30 ABD, temmuz ayı Dallas Fed imalat sanayi endeksi
TİM açıkladı: İhracat talebi zayıfladı, pazar dayanıklılığı sınırlı arttı
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından yayınlanan İhracat Pazar Monitörü’nün haziran ayı verilerine göre, İhracat Talep Endeksi 99,8 puan, Pazar Dayanıklılık Endeksi ise 100,7 puan olarak kaydedildi.
TİM’in yaptığı açıklamada, uluslararası pazarlardaki talep koşullarını ve küresel ekonomik riskleri izleyen İhracat Pazar Monitörü’nün haziran ayı sonuçlarının paylaşıldığı belirtildi.
Buna dayanarak, ihraç edilen ürünlere yönelik talep koşulları, ihracat yapılan pazarlar üzerinden analiz edilmekte; temel makroekonomik göstergeler göz önünde bulundurulmaktadır. Haziran ayında İhracat Talep Endeksi, aylık bazda yüzde 0,6 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,5 düşüşle 99,8 seviyesine ulaştı ve uzun dönem ortalamasının altında kaldı.
Uzun ve kısa vadeli sosyo-ekonomik ve politik verileri inceleyerek ihracat pazarlarının risk direncini ölçen TİM Pazar Dayanıklılık Endeksi, haziran ayında aylık bazda yüzde 0,3 düşerken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,9 artışla 100,7 puan seviyesine gelmiştir.
Küresel jeopolitik risklerde görülen artış ve ihraç talep endeksinin uzun vadeli ortalamanın altına inmesi, ihraç pazarlarının genel dayanıklılığını olumsuz yönde etkilemiş ve endeksi uzun dönem ortalamalarına yaklaştırmıştır.
ÖTV düzenlemesiyle sadece 10 modelin fiyatı düştü: Almanlar zirveye yerleşti
Son dönemde yürürlüğe giren yeni ÖTV düzenlemesi, sıfır otomobil fiyatlarında oldukça dikkat çekici dalgalanmalara yol açtı. Fiyat artışları yaşanırken, bazı markalar ve modellerde ise fiyat indirimleri gözlemlendi. Özellikle 6 markanın 10 farklı modeli, fiyat gerilemesi ile dikkat çekti.
Bu yeni düzenleme, büyük araçlar olarak bilinen pickuplar başta olmak üzere bazı otomobillerde fiyat artışlarına neden oldu. Ancak bazı markalar bu durumu avantaja çevirdi ve belirlenen modellerde fiyat düşüşleri yaşandı.
Indirimler, elektrikli araçlardan Fiat ve Volkswagen modellerine kadar geniş bir seçenek yelpazesini kapsıyor, bu da tüketicilerin ilgisini çekmekte.
FİYATI DÜŞEN 10 MODEL:
Zraporu.com’un derlediği listeye göre, fiyatları düşen otomobiller şu şekildedir:
– BYD SEAL U EV: Önceki Fiyat – 2.690.000₺, Yeni Fiyat – 2.403.250₺ (İndirim – 286.750₺)
– Fiat Egea Sedan: Önceki Fiyat – 1.104.900₺, Yeni Fiyat – 1.044.131₺ (İndirim – 60.769₺)
– Volkswagen T-Cross: Önceki Fiyat – 1.938.000₺, Yeni Fiyat – 1.885.000₺ (İndirim – 53.000₺)
– Volkswagen Taigo: Önceki Fiyat – 1.844.000₺, Yeni Fiyat – 1.794.000₺ (İndirim – 50.000₺)
– Volkswagen Polo: Önceki Fiyat – 1.708.000₺, Yeni Fiyat – 1.661.000₺ (İndirim – 47.000₺)
– Honda Jazz e: HEV: Önceki Fiyat – 1.625.000₺, Yeni Fiyat – 1.580.000₺ (İndirim – 45.000₺)
– Citroen C4X: Önceki Fiyat – 1.810.000₺, Yeni Fiyat – 1.770.000₺ (İndirim – 40.000₺)
– Citroen C4: Önceki Fiyat – 1.735.000₺, Yeni Fiyat – 1.695.000₺ (İndirim – 40.000₺)
– Opel Corsa: Önceki Fiyat – 1.299.000₺, Yeni Fiyat – 1.267.000₺ (İndirim – 32.000₺)
– Citroen C3 Aircross: Önceki Fiyat – 1.650.000₺, Yeni Fiyat – 1.625.000₺ (İndirim – 25.000₺)
Yeni ÖTV düzenlemesi, bazı markalarda fiyat indirimlerini beraberinde getirirken, fiyat artışlarının tüketiciler üzerindeki etkisi sürüyor.
Bu indirimler, fiyat-performans dengesi arayan araç alıcıları için önemli fırsatlar sunmakta. Sıfır otomobil satın almayı düşünenler için mevcut piyasa koşulları daha titiz bir araştırma ve değerlendirme gerektiriyor.
03:49
News
