EMTİA PİYASALARI: TİCARET GERİLİMİ, FED MESAJLARI VE PİYASA YÖNLERİ
ABD ile Çin arasındaki ticari gerilimler ve ABD federal hükümetinin kapanması emtia piyasalarında oynaklığı artırırken, piyasa fiyatlamalarında en etkili unsurlar Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamaları ile ABD yönetiminden gelen ticaret sinyalleri oldu. Yatırımcılar ise gelecek hafta açıklanacak enflasyon verileri ve merkez bankası politikalarını yakından izliyor.
Siyasi ve Para Politikası Gelişmeleri
ABD Başkanı tarafından gündeme getirilen yüzde 100’e varan ek gümrük tarifelerinin sürdürülebilir olmadığı yönündeki ifadeler, Çin ile diyalog ihtimalini öne çıkararak risk algısını bir miktar yatıştırdı. Beyaz Saray kaynaklı açıklamalarla Çin lideriyle yakın zamanda görüşme planlandığı belirtilmesi de piyasalarda tansiyonu azalttı.
Fed tarafında ise bilanço küçültme sürecinin yakında sonlanabileceğine dair sinyaller verildi. Powell, enflasyonun hâlâ yüksek olduğunu ancak iş gücü piyasasında aşağı yönlü riskler görüldüğünü vurguladı. Fed’in Bej Kitap raporu tüketici davranışlarında indirim ve kampanya arayışının sürdüğünü ve ticaret kaynaklı zorlukların varlığını gösterdi.
Uluslararası Para Fonu, küresel büyüme tahminini hafifçe yukarı yönlü revize ederek küresel görünümde dengelenme işaretleri verdi.
Çin Fiyat Verileri ve Küresel Etkileri
Çin’de tüketici ve üretici fiyatlarındaki düşüş yavaşlasa da deflasyonist baskılar devam ediyor. Eylül ayında TÜFE beklentilerin üzerinde sınırlı gerileme gösterirken, ÜFE de düşüş kaydetti. Bu veriler özellikle base metal ve enerji talep beklentileri üzerinde etkili oldu.
Para Piyasaları ve Tahvil Faizleri
Gelişmeler sonrası ABD 10 yıllık tahvil faizi gün içinde dip seviyelere geriledikten sonra yükselerek haftayı yaklaşık yüzde 4 civarında kapattı. Dolar endeksi ise zayıflama gösterdi, bu durum emtia fiyatları üzerinde destekleyici etki yarattı.
Değerli Metaller: Altın ve Gümüşte Yükseliş
Güvenli liman talebinin ve Fed’den gelen daha güvercin tondaki söylemin etkisiyle altın dokuzuncu haftada da artıda kapattı; ons fiyatı hafta içinde rekor seviyelere ulaştı. Gümüş de arz kısıtları ve altındaki güçlü seyrin desteğiyle tüm zamanların yüksek seviyelerini test etti. Paladyum ve platin gibi diğer değerli metaller de hafta genelinde kayda değer kazançlar gördü.
Baz Metaller ve Sanayi Metal Fiyatları
Baz metallerde seyir bölgeye ve taleple ilgili haber akışına göre karışık gerçekleşti. Çin ekonomisine ilişkin zayıf makro veriler ve ABD’deki hükümet kapanmasının küresel imalat talebinde oluşturduğu endişeler bazı metal fiyatlarını baskılarken, Çin yönetiminin destekleyici adımlar atabileceği beklentisi fiyatlamalara sınırlı destek sağladı. Libre bazında bakır ve alüminyum belirgin artışlar kaydederken bazı metaller haftayı değer kaybıyla tamamladı.
Petrol ve Enerji Piyasaları
Brent petrol fiyatları arz endişeleri ve jeopolitik risklerin azalmasıyla gerilerken, ABD ve Çin arasındaki yatıştırıcı sinyallerle dönem dönem toparlandı; ancak haftayı eksi kapattı. IEA’nın orta vadeli arz tahminleri ve ABD ham petrol stoklarındaki beklenenden yüksek artış petrol fiyatlarına baskı yaptı. Doğal gaz piyasasında ise mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklık beklentileri ve mevsimsel talep zayıflığı fiyatları aşağı çekti. Buna karşın LNG ihracatındaki artış, arz-talep dengesinde karma sinyaller oluşturdu.
Tarım Emtiaları: Bölgesel Farklılıklar ve Arz Durumu
Tarım ürünlerinde genel görünüm karmaşık: soya fasulyesi, ABD iç talebinin desteği ve hasat sürecine bağlı dinamiklerle değer kazandı. Pirinç piyasasında ise Hindistan’ın ihracat kısıtlamalarının kalkması ve Asya’daki iyi hasatlar küresel arzı artırarak fiyatları baskıladı. Buğday ve mısır gibi tahıllarda bölgesel üretim ile talep haberleri fiyatları yönlendirdi.
Kahve piyasasında Brezilya’daki kuraklık ve tarifelerin piyasa etkileri fiyatları yüksek tutarken, uzmanlar kuraklığın devam etmesi halinde gelecek sezon risklerine işaret ediyor. Kakao fiyatları ise yıl içindeki yükselişin ardından küresel öğütme verilerindeki zayıflama ile gerileme eğilimine girdi; yine de Kuzey Amerika’dan gelen talep düşüşleri sınırlı düzeltmeler sağladı.
Genel Değerlendirme
Genel olarak emtia piyasalarında risk iştahı, ticaret müzakerelerine ilişkin haber akışı, ABD ekonomik verileri ve merkez bankası politikasına yönelik beklentilerle şekilleniyor. Kısa vadede enflasyon verileri ve Fed açıklamaları piyasa dinamiklerini belirlemeye devam edecek; enerji ve tarım tarafında ise mevsimsel faktörler ve arz taşmaları izlenecek.