Altın, dolar, petrol…ABD verileri piyasaları yerinden oynattı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Haftanın son işlem gününe kadar piyasalarda, Fed’in faiz kararı, Fed Başkanı Jerome Powell’ın “temkinli” açıklamaları ve Trump’ın imzaladığı tarife kararnamesi etkili oldu.

Çarşamba günü Fed, faizi sabit tutma kararı alırken, Başkan Powell’ın açıklamaları piyasalar tarafından dikkatle izlendi. Powell’ın tarifelerin bazı malların fiyatlarına belirgin şekilde yansıdığını söylemesi, Eylül ayında bir faiz indirimi olasılığını zayıflattı.

Bunun yanı sıra Trump, perşembe günü bazı ülkelere yönelik gümrük vergilerinde artış öngören bir kararname imzaladı. Beyaz Saray’dan gelen açıklamaya göre, bu karar ABD’nin ticaret açığını azaltma amacı taşıyor. Ülkelere yüzde 10 ila yüzde 41 arasında değişen oranlarda tarife uygulanacak.

Makroekonomik açıdan, Fed faizleri yüzde 4,25–4,50 aralığında sabit tutarken, gelecekteki faiz indirimlerine dair net sinyal vermemesi piyasada “şahin” bir algı yarattı ve doların değer kazanmasına yol açtı. Temmuz ayında açıklanan ADP özel sektör istihdam verisi, Amerikan ekonomisinin dirençli olduğunu göstererek Fed’in sıkı para politikasını sürdürebileceği beklentisini destekledi.

Diğer yandan, Çin ile ABD arasında Stockholm’da yeniden başlayan ticaret görüşmeleri ve ek tarifelere 90 günlük bir aranın sağlanması, ticaret savaşının tırmanmayabileceği yönünde umut verdi.

Bu gelişmeler, istihdam verisine kadar sürecin dolar endeksini ve piyasalardaki risk algısını artırarak emtia fiyatlamaları üzerinde etkili oldu.

Ancak cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisi, ülkede istihdamın zayıfladığına işaret etti ve önceki aylara yönelik revizyonlar durumun daha kötü olabileceğini gösterdi.

Temmuzda tarım dışı istihdam, 73 bin kişi artarak piyasa beklentilerinin altında kaldı.

Ayrıca, önceki aylara ait tarım dışı istihdam verilerinde aşağı yönlü revizyonlar yapıldı. Mayıs ayında daha önce 144 bin olarak açıklanan istihdam artışı 19 bine, Haziran ayında ise 147 bin olarak duyurulan artış 14 bine revize edildi. Böylece son iki aya ilişkin toplam istihdam kazanımları 258 bin kişi aşağı yönlü güncellendi.

Zayıf Temmuz verileri ve önceki aylara dair sert aşağı yönlü revizyonlar, istihdam piyasasında yavaşlamanın belirgin hale geldiğini ortaya koyarak, ABD’de resesyon riskine dair endişeleri artırdı ve Fed’in Eylül ayından itibaren yıl sonuna kadar en az iki faiz indirimi yapacağı beklentilerini destekledi.

Jeopolitik açıdan, ABD ile Rusya arasında potansiyel bir nükleer savaş, mevcut risklerin ön sıralarında yer aldı.

Trump ve eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’in yaptığı karşılıklı açıklamalar, nükleer savaş endişelerini artırdı. Trump, Medvedev’in açıklamalarına yanıt vererek, nükleer silahlar konusunda tam olarak hazır olduklarını ve iki nükleer denizaltının uygun bölgelere konuşlandırılması talimatını verdiğini belirtti.

Söz konusu gelişmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 15 baz puanlık bir düşüşle haftayı yüzde 4,22 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 1,5 artışla 99,1’e yükseldi.

ALTIN KAYIPLARINI TAZELEDİ

Geçen hafta değerli metaller, açıklanan makroekonomik veriler ve Fed Başkanı Powell’ın söylemleri ile değer kaybı yaşadı; ancak tarım dışı istihdam verisinin ardından bir kısmını telafi etti.

Altın ve gümüşün ons fiyatı, ticaret anlaşmasının risk iştahını artırması, dolar endeksinin güçlenmesi ve Fed Başkanı Powell’ın faiz indirimine yönelik temkinli ifadeleriyle güvenli liman talebinin azalması sonucu üç haftanın en düşük seviyelerine geriledi.

Fakat, cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentilerin altında kalması, altının haftayı yükselişle kapatmasına neden oldu; gümüş ise kayıplarının bir kısmını geri kazanmayı başardı.

Bu gelişmelerle, değerli metaller açısından ons bazında fiyatlar, altında yüzde 1 artış gösterirken, paladyumda yüzde 0,8, gümüşte yüzde 3 ve platinde yüzde 6,2 değer kaybı yaşandı.

TRUMP’TAN GERİ ADIM

Baz metallerde tamamlanan hafta negatif bir seyir izlerken, Trump’ın tarife adımları fiyatlamalar üzerinde etki sağladı.

Trump’ın bakır ürünlerine yönelik yüzde 50 gümrük vergisi kararı, beklenmedik derecede kapsamlı kısıtlamalar olmaksızın cevher, konsantre ve katot gibi temel girdileri vergiden muaf tuttu.

Bu hamle, COMEX’te ABD bakır fiyatlarını bir günde yüzde 17’den fazla düşürdü ve son haftalarda Londra küresel endeksine karşı oluşan fiyat primini de ortadan kaldırdı.

Analistler, Trump’ın daraltılmış bir tarife uygulamasına geçmesini bir “U dönüşü” olarak değerlendirirken, bu kararın yüksek gümrük maliyetlerinin ABD ekonomisi tarafından kaldırılamayacağı endişesini yansıttığını belirtti.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 23,4, çinkoda yüzde 3,5, alüminyumda yüzde 2,4, kurşunda yüzde 2,2 ve nikelde yüzde 1,6 değer kaybetti.

PETROLDE ARZ ENDİŞESİ

Petrol fiyatlarında, ABD ile AB arasındaki ticaret anlaşması talep belirsizliklerini azaltırken, Trump’ın Rusya’ya Ukrayna’daki savaşı sona erdirmesi için verdiği süreyi kısaltması fiyatları olumlu yönde etkiledi.

Trump’ın, Rusya’ya Ukrayna’daki savaşı bitirmesi için verdiği süreyi 10-12 güne indirmesi ve Medvedev ile olan karşılıklı açıklamalar, küresel arz endişelerini artırdı.

ABD ile Avrupa Birliği (AB) arasında varılan ticaret anlaşması, AB ürünlerinin büyük kısmına yüzde 15 ithalat vergisi getirse de küresel ticaretin üçte birini etkileyebilecek olası bir ticaret savaşını önleyerek yakıt talebine dair karamsar beklentileri azaltmış oldu.

Ayrıca, beklentilerin altında kalan tarım dışı istihdam verisinin ardından, dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD’de talebin zayıflayabileceği endişesiyle Brent petrolün varil fiyatı cuma günü yaklaşık yüzde 3,47 düşerek 69,08 dolardan kapandı.

Doğal gaz piyasasında ise ABD ile AB arasındaki ticaret anlaşması kapsamında Avrupa Birliği, ABD’den stratejik enerji alımlarını artırma taahhütünde bulundu.

Analistler, anlaşmanın uzun vadede ABD’den gelecek yüksek hacimli LNG arzı nedeniyle küresel gaz fiyatları üzerinde baskı oluşturabileceğini ve piyasanın arz fazlasıyla karşılaşabileceğini ifade etti.

Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,5 artarken, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 0,9 değer kaybetti.

TARIM EMTİA FİYATLARI KARIŞIK SEYRETTİ

Tarım emtia cephesinde, tamamlanan haftada arz-talep dengesi yakından izlenirken, tarım dışı istihdam verisinin yarattığı küresel ekonomik tedirginlik, fiyatlamalara etki etti.

Buğday fiyatlarında, Rusya’nın 2025-2026 dönemi buğday ihracat tahmini 43,3 milyon tona yükseltilirken, üretim tahmini 83,6 milyon tona çıktı; bu durum küresel arzı artırarak fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.

Mısır fiyatlarında ise, Brezilya’da Safrinha hasadının yüzde 66 ile geçen yılın gerisinde kalması Asya ihracatı açısından arz riski oluşturdu ve ABD artan etanol üretimi, mısır talebini destekleyen bir diğer unsur oldu.

Diğer yandan analistler, ekonomik yavaşlama sinyali olarak değerlendirilen istihdam verilerinin yatırımcıları riskli varlıklardan uzaklaştıracağını ve bu durumun tarımsal emtia piyasasında vadeli kontratlarda satış baskısı yaratabileceğini aktardı.

Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar pirinçte yüzde 2,9, soya fasulyesinde yüzde 3,2 ve buğdayda yüzde 4 değer kaybederken, mısırda yüzde 2,9 yükseldi.

ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 3,8, şekerde yüzde 0,6 ve pamukta yüzde 2,7 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 9,7 azalışla tamamladı.