Yıl Sonu Enflasyon Senaryosu ve Maaşlara Etkisi: Emekliler ve Asgari Ücret İçin Beklentiler

Türkiye’nin enflasyonu düşürmeye yönelik para politikaları devam ederken, yıl sonu enflasyon oranı ve bunun maaşlara yansıması milyonlarca kişinin gündeminde. İlk 10 ayın verileri TÜFE’nin %28,62 seviyesinde olduğunu gösteriyor. Kasım ve Aralık aylarında her biri için %1 artış gerçekleşirse, yıl sonu enflasyonu yaklaşık %31,2 olacak ve bu durum resmi hedefe yakın bir sonuç ortaya koyuyor.

Emeklilerin Alım Gücü Üzerindeki Etki

Mevcut enflasyon senaryosuna göre yıl sonu enflasyonunun %31 civarında gerçekleşmesi durumunda emeklilerin gelirlerinde şu farklılaşmalar ortaya çıkabilir:

• SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yıllık artış kabaca %31 seviyesinde kalabilir ve reel alım gücünde açık olma ihtimali yüksek.
• Memur ve memur emeklilerinin yıllık artışı toplamda yaklaşık %40 civarına ulaşabilir; buna ilave sabit tutarlı farklar da eklenebilir.

Bu artış oranları görünürde yüksek olsa da, fiyatlardaki hızlı yükseliş alım gücünü artırmakta yetersiz kalabiliyor.

En Düşük Emekli Maaşı Senaryosu

En düşük emekli maaşının 16.881 TL seviyesinden %12–13 oranında artması durumunda maaş 19.000 TL civarına çıkacak. Ancak kira, gıda ve enerji giderlerindeki artışlar karşısında bu düzeyin yetersiz kalması muhtemel.

Ek İyileştirmeler Mümkün mü?

Mevcut politik yönelimler doğrultusunda toplu veya yaygın ek iyileştirmelerin (örneğin seyyanen artış, genel intibak veya geniş kapsamlı refah payı uygulamaları) olasılığı sınırlı görünüyor. Bununla birlikte, bazı hedefe yönelik düzenlemelerle SSK–Bağ-Kur emeklilerine ilave puanlı iyileştirmeler getirilmesi ve en düşük emekli maaşının yaklaşık 20.250 TL seviyelerine taşınması teknik olarak mümkün olabilir.

Asgari Ücret Beklentileri

Temmuz 2024’te artış yapılmayan mevcut net asgari ücret 22.104 TL olarak bulunuyor. Teknik hesaplamalar %16–20 aralığında artışlar öngörürken, sahadaki fiyat baskıları ve temel ihtiyaç maddelerindeki yüksek artışlar nedeniyle daha yüksek bir zam (%25 civarı) güçlü bir ihtimal olarak değerlendiriliyor.

Bu senaryoya göre yeni net asgari ücretin 27.500–28.000 TL aralığına gelmesi beklenebilir.

Son 5 Yılda Asgari Ücretin Seyri

Son yıllarda asgari ücrette nominal artışlar yüksek olsa da, enflasyonun hızına yetişemeyen reel alım gücü sorununu devam ettirdi. Beş yıl içindeki nominal artışlar şu şekilde özetlenebilir:

• 2021: 2.825 TL
• 2022: 4.253 TL → 5.500 TL
• 2023: 8.506 TL → 11.402 TL
• 2024: 17.002 TL
• 2025: 22.104 TL

Nominal artışlar katlandı; ancak reel anlamda alım gücündeki erozyon devam ediyor.

Genel Değerlendirme

Mevcut verilere göre emekli ve maaşlı çalışanların alacağı nihai artış oranları, Kasım ve Aralık ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla netleşecek. Yıl sonu enflasyonunun %31 civarında gerçekleşmesi halinde emeklilerde ve asgari ücrette belirli yükselişler beklenirken, bu artışların yaşam maliyetindeki yükselişi tam olarak telafi etmesi zor görünüyor. Aralık ayı enflasyon sonuçlarıyla birlikte yeni yılın gelir düzeyleri daha belirgin hale gelecek.