Finlandiya konut fonlarında itfa kısıtları: On binlerce yatırımcı tasarruflarına ulaşamıyor

2023’te teknik resesyona giren ve 2024’te zayıf büyüme gösteren Finlandiya ekonomisi, en çok konut piyasasında hissedilen sarsıntı ile karşılaştı. Konut fiyatlarındaki düşüş ve yüksek faizler, uzun süre “düşük riskli” olarak sunulan gayrimenkul fonlarının kırılganlığını ortaya çıkardı.

Birden fazla fon çıkışları sınırlandırdı

Ülkede faaliyette bulunan birçok konut fonu, artan likidite baskısı nedeniyle yatırımcı çıkışlarını kısıtlama kararı aldı. Bu uygulama nedeniyle binlerce küçük yatırımcı birikimlerini çekemiyor ve tasarruflarına erişimde gecikmeler yaşıyor.

İlk adımı 106 yıllık banka attı

Eylül 2023’te 106 yıllık bir banka, yönettiği konut yatırım fonunda ödeme ve çıkış taleplerini askıya aldı. Yaklaşık 6 bin yatırımcısı bulunan ve 700 milyon eurodan fazla varlığı yöneten fon, yoğun talepleri karşılayacak yeterli nakdi sağlayamayınca ödemeleri durdurdu.

İki fonun etkilediği yatırımcı sayısı 56 bine ulaştı

Bu gelişmenin ardından ülkenin önde gelen finans kuruluşlarından bir diğeri de 2024 sonunda benzer bir kısıtlama uyguladı. İkinci bankanın aldığı önlem yaklaşık 50 bin yatırımcıyı etkiledi; böylece yalnızca iki fon kaynaklı mağduriyet 56 bine yaklaştı.

Bankaların gerekçesi: Değer kaybıyla satış yapmak istemiyoruz

Fonlardaki çıkış kısıtlamaları sürerken, ilgili bankalar gayrimenkulleri değerinin altında satmamak için beklediklerini belirtiyor. Piyasa talebi toparlanmadan fonların normale dönmesinin güç olduğunu vurgulayan kurumlar, buna rağmen yönetim ücretlerini tam olarak almaya devam ediyor.

Yatırımcılar için sonuçlar ve beklenen süreç

Kısıtlamalar kısa vadede yatırımcıların likiditesini sınırlarken, piyasada toparlanma görülene dek fonların normal işleyişine dönmesinin zaman alması bekleniyor. Uzun vadede konut talebi ve faiz ortamındaki değişimler fonların durumunu belirleyecek; bu süreç küçük yatırımcıların güveninin yeniden tesis edilmesi açısından kritik olacak.