Düzce Deprem Çalıştayı: Bilimsel Verilerle Afetlere Karşı Hazırlık ve Yeniden Yapılanma

Düzce Üniversitesi tarafından düzenlenen “Düzce Deprem Çalıştayı”, üniversitenin konferans salonunda gerçekleştirildi. Çalıştay, 12 Kasım 1999 Düzce Depremi anısına düzenlenmiş olup; bilimsel veriler ışığında farkındalık oluşturmak, risk azaltma ve uygulanabilir çözüm önerileri geliştirmek amacı taşıdı.

Çalıştayın Hedefleri ve Beklenen Çıktılar

Etkinlikte, deprem riski yüksek bölgelerde yalnızca anma gerçekleştirmekle kalınmaması; elde edilen bilimsel veriler doğrultusunda somut politika ve uygulama önerilerinin oluşturulması gerektiği vurgulandı. Amaç, Düzce ve benzeri yerleşim yerlerinde afetlere karşı dirençli yapılar, güvenli yerleşim planları ve toplum tabanlı hazırlık stratejileri geliştirmektir.

Depreme Dayanıklı Kentler: Temel Unsurlar

Çalıştay konuşmalarında; doğru zemin seçimi, kaliteli malzeme kullanımı, mühendislik standartlarına uygun tasarım ve toplumun bilinçlendirilmesinin, dayanıklı kentler inşa etmede kilit rol oynadığı belirtildi. Afetlere hazırlık, sadece fiziksel tedbirlerle sınırlı olmamalı; eğitim, denetim ve planlama süreçleriyle bütünleşik bir yaklaşım izlenmelidir.

“Deprem Değil, Yapı Öldürür” Perspektifi

Programda söz alan bir üniversite yetkilisi, geçmişte yaşanan büyük depremlerden çıkarılan dersleri hatırlatarak, felaketlerin esas sebebinin uygunsuz ve denetimsiz yapılaşma olduğunu dile getirdi. Bu bağlamda üniversitelerin; doğru tasarım, denetim ve eğitim mekanizmalarını topluma kazandırma sorumluluğu bulunduğu vurgulandı.

Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımının Temel İlkeleri

Mühendislik sunumlarında yapısal güvenliğin üç ana bileşeni öne çıktı:

• Dayanım: Yapının deprem yüklerini taşıyabilecek kapasiteye sahip olması,
• Rijitlik: Yapının yatay ve düşey deformasyonlara direnç gösterecek şekilde dengelenmesi,
• Süneklik: Yapının enerji sönümleyebilmesi ve göçmeye karşı davranış sergileyebilmesi.

Sunumlarda, yanlış taşıyıcı sistem seçiminin, yumuşak kat oluşumunun ve zayıf kolon tasarımlarının deprem sonrası yıkımlara yol açtığına dikkat çekildi; örnek olay incelemeleriyle bu hataların sonuçları aktarıldı.

Yeniden Yapılanmada Sürdürülebilirlik Yaklaşımı

Çalıştayda, yeniden yapılanma süreçlerinde çevresel ve toplumsal sürdürülebilirliğin önemine vurgu yapıldı. İnşaat sektörünün su, enerji ve hammadde tüketimindeki payı göz önünde bulundurularak; yeniden yapım sürecinin yenilenebilir enerji, yerel ve geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımı ile yeşil bina prensipleri doğrultusunda yürütülmesi gerektiği ifade edildi.

Ayrıca, modüler yapı sistemleri, bina bilgi modellemesi (BIM) uygulamaları ve sismik izolasyon teknolojilerinin afet dayanıklılığını artırmada etkili olacağı belirtildi. Yeniden yapılanmayı fırsata çevirerek daha güvenli, çevreci ve eşitlikçi yerleşimler oluşturulması gerektiği vurgulandı.

Toplumsal Farkındalık ve Uygulama Adımları

Çalıştay katılımcıları, afetlere karşı hazırlığın yalnızca teknik projelerle sınırlı kalmaması gerektiğini; yerel yönetimler, meslek odaları ve toplumun tüm kesimlerinin sürece dahil edilmesinin önemini paylaştı. Somut adımlar olarak şunlar önerildi:

• Riskli yapı envanterlerinin güncellenmesi ve güçlendirme önceliklendirmesi,
• İmar ve inşa süreçlerinde sıkı denetim mekanizmalarının uygulanması,
• Toplum tabanlı eğitim programlarının yaygınlaştırılması,
• Yeniden yapılanmada sürdürülebilir ve yerel çözümlerin teşvik edilmesi.

Kapanış

Çalıştay, katılımcıların soru-cevap oturumu ile görüşlerini aktarmasının ardından düzenlenen belge takdimi ve toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi. Etkinlikten elde edilen bulguların, bölgesel politika ve uygulamalara yol gösterici olması hedefleniyor.