Artvin pazarlarında kışlık hareketliliği: Satışlar alım gücünün gerisinde kaldı

Kışa hazırlık için tezgâhlara çıkan kışlık ürünler, beklenen satış ivmesini yakalayamıyor. Satıcılar düşük talep ve artan maliyetlerden şikâyet ederken, pazara gelen vatandaşlar da gelirlerinin yeterli olmamasından yakınarak alışverişlerini kısıtlamak zorunda kalıyor.

Alım gücü düştü, talepler raflarda kaldı

Tezgâhlarda kurutmalıklar, fasulye ve barbunya gibi kışlık ürünler yerini aldı. Üretici esnaf, üretim maliyetlerinin yükselmesi ve vatandaşların gelir seviyesinin aynı oranda artmaması nedeniyle satışlarda ciddi düşüş yaşandığını belirtiyor. Müşteriler çoğunlukla tüm ürünleri almak yerine sadece bakmakla yetiniyor.

“Köyde kendi üretimimizi yapıyoruz. Bu yıl ürünler, iklim koşulları nedeniyle verimli olmadı; bazı ürünlerin hasadı gecikti veya zarar gördü. Kuru ürün üretiminde ise 5 kilogram taze üründen 1 kilo kuru ürün çıkıyor; bu da fiyatları artırıyor ve tüketicinin satın almasını zorlaştırıyor.”

Fiyatlar ve örnek ürünler

Bu sezon bazı ürünlerin fiyatları şu şekilde:

• Barbunya: 300 TL/kg (canlı) — paket satışlarda farklı fiyatlandırma uygulanıyor
• Fasulye: 150 TL/kg
• Acı biber: 150 TL/kg

Ürünlerin tamamı yerel üretim olup doğaldır. Satıcılar, vatandaşların kışlık ihtiyaçlarını karşılamak için geliyor olmasına rağmen bütçelerinin yetmediğini, bunun da satışları sınırladığını vurguluyor.

Emekliler ve dar gelirli tüketicilerin durumu

Pazardaki gözlemler, emekli ve sabit gelirli vatandaşların alışverişte zorlandığını gösteriyor. Birçok müşterinin pazara yalnızca fiyatları görmek için geldiği, bütçesi yetmeyenlerin ise alışverişten vazgeçtiği ifade ediliyor.

“Emekli maaşıyla alışveriş yapmak çok zor. Geziniyoruz ama almak istediğimiz ürünleri alamıyoruz; verilen maaş yeterli değil.”

Esnaf yeni alternatifler arıyor

İşlerin durağanlaşmasıyla bazı esnaf dükkan kapatma ve köy ürünlerini pazarda doğrudan satma yoluna gidiyor. Yerel ürünler arasında kestane, ceviz ve hurma öne çıkıyor; fiyat aralıkları örnek olarak şu şekilde belirtiliyor:

• Kestane: 350 TL/kg
• Ceviz: 300 TL/kg
• Hurma: 50–60 TL/kg

Bazı satıcılar, eski ticari faaliyetlerin durgunlaşması nedeniyle pazarda mevsimlik ürün satmaya başladığını, ancak genel talebin istenilen seviyede olmadığını aktarıyor.

Pazarın genel değerlendirmesi ve talepler

Yerel temsilciler ve pazarı gezen gözlemciler, ekonomik politikalar ve alım gücündeki daralmanın pazar hareketliliğini sınırladığını söylüyor. Halkın daha ucuz beslenmeye yöneldiği, sağlıklı ve dengeli beslenmenin ikinci plana düştüğü vurgulanıyor. Çözüm için genel olarak maaşların enflasyon karşısında iyileştirilmesi ve tüketici alım gücünün artırılması gerektiği belirtiliyor.

Esnaf, hem üretimi sürdürebilmek hem de tüketicinin alım gücünü artıracak ekonomik düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ediyor.