Turistik Bölgelerde “Hanutçuluk” Uygulamalarına Karşı Yeni Düzenlemeler

Şehirdeki tarihi ve kültürel değerlerin korunması, turistlerin huzuru ile kent imajının güçlendirilmesi amacıyla yayımlanan genelge; müşterilerin rızası dışında yönlendirme, ısrarcı davetler ve fiziksel müdahaleler gibi davranışların önlenmesini hedefliyor. Bu tür uygulamaların hem ziyaretçi deneyimini hem de esnafın itibarını olumsuz etkilediği vurgulanıyor.

Hanutçuluk Kavramı ve Etkileri

Hanutçuluk; yayalarla, özellikle turistlerle kurulan iletişimde ısrarcı, yüksek sesli veya fiziksel teması içeren davet yöntemlerini kapsıyor. Bu davranışlar, kamu düzeni ve güvenlik algısını zedeleyerek turizm sektöründe olumsuz izlenime neden olabiliyor.

Uygulanan Hukuki Düzenlemeler ve Yaptırımlar

İlgili mevzuat çerçevesinde, mal veya hizmet satışı için başkalarını rahatsız edenlere idari para cezası verilebilmekte; yayaların kullanımındaki alanların işgal edilmesi durumunda da benzer yaptırımlar uygulanabilmektedir. Ayrıca, çevreyi rahatsız eden veya müşteri kabulünde uygunsuz yöntemler kullanan işletmeler geçici süreyle faaliyetinden men edilebiliyor. Bu düzenlemeler, sahadaki denetimlerin hukuki altyapısını oluşturuyor.

Genelgede Yer Alan Başlıca Önlemler

• Turistik bölgelerdeki iş yerlerinin, dışarıyı görecek şekilde sesli ve görüntülü kayıt yapabilen kameralarla donatılmasının sağlanması,
• Esnaf arasında mesleki etik esaslarına dayalı iş birliğinin teşvik edilmesi ve ilgili meslek kuruluşlarının bilgilendirilmesi,
• Belediye ve emniyet birimleri tarafından kamu düzenini bozucu ve ticari ahlaka aykırı eylemlerin düzenli ve kararlı denetimlerle engellenmesi,
• Denetimlerde etkinliği artırmak için emniyet tarafından yaka kamerası ve insansız hava aracı (drone) kullanımının sağlanması,
• İş yeri sahipleri ve çalışanlarının, iş yeri önünden en fazla 50 cm mesafeye kadar sadece kısa bir “hoş geldiniz” davetinde bulunmalarına izin verilmesi; bunun dışındaki ısrarcı davet, yüksek ses veya fiziksel temas uygulamalarından kaçınılması,
• İş yeri sınırları dışında ikram, tanıtım veya fiziksel müdahale gibi davranışların yasaklanması; hatta iş yeri sınırları içinde dahi yüksek sesli veya rahatsız edici davranışlara izin verilmemesi,
• Faaliyetten men cezalarının kademeli olarak artırılması; ilk ihlalde 3 gün, ikinci ihlalde 5 gün, üçüncü ihlalde 10 güne kadar men uygulanması.

Uygulama ve Denetim Süreci

Denetimlerin şeffaf, tutarlı ve ölçülebilir kriterlere göre yürütülmesi amaçlanıyor. Haksız şikayetlerin önüne geçilmesi, iş yerlerinin güvenli ve huzurlu şekilde faaliyet göstermesi ile vatandaşlar ve esnaf arasında güven ortamının tesis edilmesi öncelikler arasında yer alıyor.

Genelge kapsamındaki önlemler, hem ziyaretçi memnuniyetini artırmayı hem de kentteki ticari faaliyetlerin adil ve düzenli bir biçimde sürdürülmesini sağlamayı hedefliyor.