AB Konseyi, Rusya’dan Gaz İthalatının Aşamalı Olarak Sonlandırılması İçin Ortak Pozisyonunu Belirledi
Avrupa Birliği üye devletlerinin enerji bakanları Lüksemburg’da bir araya gelerek, Rusya’dan doğal gaz ithalatının kademeli biçimde durdurulmasına ilişkin kurallar üzerinde uzlaştı. Konsey, bu taslak düzenlemeyle Avrupa Parlamentosu ile yürütülecek müzakerelerde izlenecek ortak yaklaşımı belirledi.
Yasak kapsamı ve takvimi
Hazırlanan düzenleme, Rusya kaynaklı boru hattı gazı ile sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) ithalatına ilişkin bağlayıcı bir aşamalı yasak öngörüyor. Öne çıkan tarihler şu şekilde:
- 1 Ocak 2026: Yeni sözleşmeler kapsamında Rus gazı ithalatına son verilmesi planlanıyor.
- 17 Haziran 2026: Mevcut kısa vadeli sözleşmeler çerçevesinde ithalatın aşamalı olarak durdurulması öngörülüyor.
- 1 Ocak 2028: Uzun vadeli sözleşmeler dahil olmak üzere Rus gazına tam yasak getirilmesi hedefleniyor.
Geçiş düzenlemeleri ve esneklik
Mevcut sözleşme şartlarında değişiklik yapılmasına yalnızca sınırlı ölçüde izin verilecek. Tedarik sorunlarıyla karşılaşması muhtemel denize kıyısı olmayan üyelere belirli bir esneklik sağlanabileceği belirtiliyor.
Yürürlüğe girme süreci
Söz konusu yasa teklifi, AB Konseyi ile Avrupa Parlamentosu tarafından onaylandıktan sonra resmen yürürlüğe girecek.
AB’nin Rus gazına bağımlılığındaki değişim
2021’de AB’nin kullandığı doğal gazın yaklaşık yüzde 45’i Rusya’dan sağlanıyordu. Son dönemde bu oran önemli ölçüde düşerek geçen yıl yaklaşık yüzde 19 seviyelerine geriledi; buna rağmen birçok üye ülke halen Rusya’dan boru hattı gazı veya LNG satın almayı sürdürüyor.
Bu düzenlemenin kabulü halinde AB’nin enerji portföyünde dönüştürme çabaları ve alternatif tedarik kaynaklarına yönelme süreci hızlanacak; enerji güvenliği ve arz çeşitlendirmesi öncelikler arasında yer alacak.