Doğu-Batı Yönlü Fay Hatları Tehlike Oluşturuyor: Bölgedeki Sismik Hareketlilik Sürüyor

Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında bölgedeki sismik hareketlilik yakından izleniyor. Son dönemde kaydedilen 4,1 büyüklüğündeki sarsıntının ardından bir jeoloji mühendisi, Savrun Fayı çevresinde yalnızca tek bir hat üzerinde değil, bunun doğu-batı doğrultusunda kesen çok sayıda aktif fayın bulunduğuna dikkat çekti.

Bölgedeki aktif fayların konumu ve son hareketlilik

Uzman değerlendirmesine göre Feke, Yardibi, Minnetli ve Göksun arasında doğu-batı yönlü aktif faylar mevcuttur ve bu hatlar Savrun Fayı’nı dik açıyla kesmektedir. Kendi taramalarında isimlendirdiği Akçalıuşağı ve Bozdağanuşağı faylarının geçtiğimiz yıl iki ayrı 5,5 büyüklüğünde sarsıntıya neden olduğu kaydedildi. Son aylarda aynı bölge civarında 3,9 ve 4,1 büyüklüğünde depremler görülmüş; bu da alandaki hareketliliğin devam ettiğine işaret etmektedir.

Yeni tespit edilen fay ve risk boyutu

Saha çalışmalarında ayrıca Gezid Dağı üzerinde yeni bir aktif fay tespit edildiği bildirildi. Bu hattın, son depremin merkezine yaklaşık 20 kilometre mesafede, Sumbas’ın kuzeyinde yer aldığı belirtildi. Yapılan değerlendirmeler, bölgede 6.0–6.5 büyüklüğünde deprem üretebilecek fayların bulunduğu yönündedir; bu nedenle uyarı niteliğinde sarsıntılar ciddiye alınmalıdır.

Savrun Fayı hakkında saha verileri ve harita farklılıkları

Savrun Fayı ile ilgili bazı harita verileri ve kamuoyundaki yorumlar arasında çelişkiler bulunduğu vurgulandı. Haritalarda aktif görünen bazı fay hatlarının, detaylı saha incelemeleriyle değerlendirildiğinde aktiflik gösteremeyebildiği; bu nedenle yalnızca harita işaretlerine dayanarak felaket senaryoları üretmenin yanıltıcı olabileceği ifade edildi.

Yapı stokunun zayıflığı ve zemin riskleri

Doğu Akdeniz bölgesindeki yapı stoğunun büyük bölümünün deprem riski açısından zayıf olduğu, zemin etütlerinin yetersiz yapıldığı ve kötü inşa edilmiş betonarme binaların olası depremlerde can kaybını artıracağı uyarısı yapıldı. Örnek olarak, merkez üssüne yaklaşık 230 km uzaklıktaki bir depremde dahi Adana’da çok sayıda can kaybı yaşandığına dikkat çekildi; bunun temel nedenleri arasında uygun olmayan zeminler ve yetersiz yapı kalitesi gösterildi.

Şehirleşme eğilimi ve öneriler

Bölgedeki kentleşmenin verimli tarım arazileri ve alüvyal zeminler üzerine doğru hızlı şekilde yayıldığı, özellikle Kadirli, Sumbas, Kozan ve Ceyhan çevresinde yüksek katlı yapılaşmanın artmakta olduğu belirtildi. Uzmanlar şu önlemleri tavsiye ediyor:

• Detaylı zemin etütleri ve jeoteknik çalışmaların zorunlu hale getirilmesi,
• Mevcut yapıların güçlendirilmesi ve riskli yapıların belirlenip öncelikle takviye edilmesi,
• Yeni yapılaşmada uygun alanların seçilmesi ve alüvyal zeminler üzerinde yüksek katlı yapılaşmadan kaçınılması,
• Sürekli saha izleme, veri paylaşımı ve yerel halkın bilimsel verilerle bilgilendirilmesi.

Sonuç

Bölgede gözlemlenen sismik hareketlilik, yalnızca tek bir fay hattına odaklanmanın yetersiz olduğunu gösteriyor. Doğu-batı doğrultulu kesen aktif fay hatları ve yeni tespit edilen faylar nedeniyle bölgesel risk değerlendirmelerinin güncellenmesi, yapı güvenliği ve zemin etütlerinin iyileştirilmesi acildir. Panik yaratmadan, bilimsel saha verilerine dayalı önlemlerle hazırlık ve güçlendirme çalışmaları hızlandırılmalıdır.