Soğuk Hava ile Birlikte Artan Solunum Yolu Enfeksiyonlarına Karşı Alınacak Önlemler
Hava sıcaklarının düşmesiyle birlikte solunum yolu enfeksiyonlarında belirgin bir artış gözleniyor. Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV) başta olmak üzere influenza ve koronavirüs benzeri viral etkenler, aile hekimlikleri ve ilgili polikliniklere başvuruları artırıyor. Viral kaynaklı başlangıçların sık görülmesi yanlış antibiyotik kullanımını da beraberinde getiriyor; antibiyotikler her zaman etkili olmayabiliyor.
Hasta başvuruları ve aşı önerileri
Mevsimsel enfeksiyonların yoğunlaşması sebebiyle özellikle 65 yaş üstü kişiler risk grubunda bulunuyor. İnfluenza aşısının etkinliği, ilgili kampanya dönemine göre sınırlı süre devam ediyor; aşı programları takip edilmeli ve risk grubundakiler aşılarını ihmal etmemeli. Yeni RSV aşıları piyasaya girdi; ileri yaş için (örneğin 75 yaş ve üzeri) düzenli aralıklarla önerilen koruyucu aşı uygulamaları değerlendirilmeli. Covid-19 oranlarında gerileme olsa da virüs hala dolaşımda bulunuyor.
İnfluenza için erken tanı ve tedavi avantajı
İnfluenzada erken tanı konulduğunda hastalığın akciğere inmesini önlemeye yardımcı olabilecek antiviral tedavi seçenekleri mevcut. Ancak RSV ve bazı koronavirüs türlerinde benzer bir ilaç koruması her zaman mümkün olmayabiliyor. Bu nedenle özellikle risk grubundaki kişilerin erken dönemde sağlık kuruluşuna başvurması önem taşıyor.
Kış çayları: Faydası ve riskleri
Kış aylarında bağışıklığı desteklemek amacıyla tüketilen bitki çayları bazı riskleri de barındırabiliyor. Uygun koşullarda üretilmeyen ürünlerde mantar gelişimi sonucu aflatoksin gibi toksinler oluşabilir; uzun süreli maruziyet karaciğer sağlığını olumsuz etkileyebilir veya böbrek sorunlarına yol açabilir. Bazı bitkiler (örneğin adaçayı) östrojenik etki gösterebilir ve cinsiyete bağlı farklı etkiler yaratabilir. Bu nedenle:
- Ürün seçerken mantar ve aflatoksin taraması yapılmış, güvenilir etiketleri tercih edin.
- Rastgele, kontrolsüz şekilde paketlenmiş veya poşet formundaki ürünlerde mikroparçacıklara bağlı bağırsak sorunları görülebilir.
- Kış çaylarını bir aydan uzun süre kesintisiz kullanmak önerilmez.
- Basit ve güvenli alternatif olarak sıcak suya limon, taze zencefil ve tarçın eklemek düşük risklidir.
Vitamin desteği ve ölçüm önerisi
Kış döneminde C ve D vitamini düzeylerinin takip edilmesi faydalıdır. C vitamini, solunum yolu enfeksiyonlarında destekleyici etki göstermesi açısından tercih edilebilir; tablet veya suda eriyen formları bulunur. D vitamini eksikliği varsa (örneğin seviyeler 20’nin altındaysa) hekim kontrolünde takviye yapılması önerilir. Aksi takdirde gereğinden fazla alım toksik etkilere (örneğin kemik sorunları, böbrek ve safra taşları) yol açabilir.
Pratik önlemler
- Grip benzeri belirtiler başladıysa erken sağlık kuruluşuna başvurarak uygun tanı ve yönlendirmeyi alın.
- Antibiyotik kullanımı mutlaka hekim kontrolünde olmalı; gereksiz ve hatalı kullanımdan kaçınılmalı.
- Risk grubundaki kişilerin aşılarını takip etmeleri ve önerilenleri yaptırmaları önemlidir.
- Bitkisel ürünleri güvenilir kaynaklardan temin edin ve uzun süreli kullanımdan kaçının.
- Vitamin takviyelerini doktor önerisiyle, gerekli ölçümler yapıldıktan sonra kullanın.
Özellikle yüksek ateş, nefes darlığı, göğüs ağrısı veya uzun süren şikayetlerde vakit kaybetmeden sağlık hizmeti alınması gerekmektedir.