Aylık Ücret Kayıpları İzleme Raporu: Enflasyon ve Vergi Yükü Ücretleri Erozyona Uğratıyor

Aylık Ücret Kayıpları İzleme Raporu’nun dördüncü sayısı yayımlandı. Raporda, enflasyon ile artan vergi ve kesinti yükünün işçi ücretlerinde hem bireysel hem de toplu düzeyde ciddi erimelere neden olduğu vurgulanıyor.

9 aylık birikimli kayıp en az 1.328 trilyon lira

Analiz, SGK kapsamında kayıtlı yaklaşık 17 milyon işçinin gelirlerinde önemli düşüşler olduğunu gösteriyor. Enflasyon ile gelir vergisindeki artışlar net harcanabilir ücretleri güçlü biçimde azaltıyor. Örnek hesaplamalara göre, yılın ilk yarısında brüt ücreti 47.500 lira, ikinci yarısında 49.290 lira olarak varsayılan bir işçinin ödediği gelir vergisi Ocak 2025’te 2.904 lira iken Ağustos–Eylül döneminde 3.238 liraya yükselmiş durumda.

İşçi başına vergi, damga vergisi ve diğer kesintilerin toplamı Ocak 2025’te 10.029 lira iken Ağustos–Eylül 2025’te 10.825 liraya çıktı. Ortalama işçi ücretinin enflasyona bağlı aylık kaybı Ocak 2025’te 1.885 lira iken Eylül 2025’te 9.529 liraya yükseldi.

Gelir ve damga vergileri ile enflasyonun birlikte yarattığı erime Ocak ayında 4.789 lira olurken Eylül ayında 12.767 liraya ulaştı. Ortalama işçi ücretinin dokuz aylık birikimli enflasyon kaynaklı kaybı bireysel bazda 47.064 lira olarak hesaplandı.

Toplam düzeyde kayıplar daha da ağır: yalnızca sigortalı işçilerin aylık enflasyon kaynaklı kaybı Eylül 2025’te 161,8 milyar liraya yükseldi; enflasyon ve vergi-e stemming toplam erime ise 216,8 milyar lira oldu. Dokuz aylık birikimli erime 1,3 trilyon lirayı aştı ve yaklaşık 1.328 trilyon lira seviyesine geldi.

Asgari ücrette Temmuz 2025’te ara zam yapılmaması da kayıpları derinleştirdi. Artan gelir vergisi yükü nedeniyle dokuz aylık birikimli toplam ücret erimesinin vergi kaynaklı kısmı 539,4 milyar lirayı, enflasyonun yarattığı kayıp ise 789 milyar lirayı aştı. Böylece toplamda yaklaşık 1.328 trilyon liralık bir erime ortaya çıktı.

Kayıplar hızla artıyor: Ocak’tan Eylül’e keskin yükseliş

Ocak 2025 döneminde sigortalı işçilerin toplam vergi kaybı 47,5 milyar lira olarak hesaplanırken, aynı dönemin enflasyon faturası 30,8 milyar liraydı. Bu verilerle Ocak 2025’te vergi ile enflasyonun sigortalı işçilere getirdiği toplam yük yaklaşık 78,3 milyar lirayı buluyordu. Ancak Ocak–Eylül döneminde bu yük önemli ölçüde ağırlaştı.

Eylül 2025’te sigortalı işçilerin gelir ve damga vergisi kaynaklı kaybı 54,9 milyar liraya, enflasyon kaynaklı aylık kaybı ise 161,8 milyar liraya yükseldi. Vergi dilimlerinin enflasyon ve yeniden değerleme oranlarından daha düşük artırılması, ücretlileri hızla daha üst vergi dilimlerine taşıyarak vergi oranlarını etkili biçimde artırıyor; bazı durumlarda oranlar yüzde 27 seviyesine, yıl sonuna doğru dördüncü dilimle yüzde 35’e kadar çıkabiliyor.

Bu gelişmeler ışığında, Ocak 2025’te toplam 78,3 milyar lira olan vergi ve enflasyon kaynaklı erime, Eylül 2025’e gelindiğinde yaklaşık 17 kat artışla 1,328 trilyon lirayı aşmış durumda. Rapor, ücretler üzerindeki bu yapısal baskının gelir dağılımı ve yaşam standardı üzerinde ciddi olumsuz etkileri olduğunu ortaya koyuyor.

Sonuç olarak rapor, enflasyon ve vergi politikalarının ücret gelirleri üzerindeki tahribatını gözler önüne seriyor ve sektör, politika yapıcılar ile kamuoyunu alınacak önlemler konusunda uyarmayı amaçlıyor.