Zeliha Aksaz Şahbaz: ‘Çakılı kadro uygulamasına son verilmeli’

Yapılan yazili açıklamada, üniversite hastanelerinde görev yapan sağlık personelinin kurumlar arası geçiş hakkının fiilen yok sayıldığı vurgulandı. Çakılı kadro uygulamasının çalışanları bir ilde sabitleyerek hem mesleki hem de aile yaşamını olumsuz etkilediği belirtildi.

Uygulamanın yol açtığı sorunlar

Çakılı kadro sistemi, sağlık çalışanlarının eş, çocuk, hasta veya engelli yakınlarına bakma zorunluluklarını dikkate almadan yer değiştirmelerini engelliyor. Bu durum aile bütünlüğünü bozarken, kadın çalışanlar başta olmak üzere birçok personelin ücretsiz izin veya istifa gibi zor seçeneklerle karşılaşmasına neden oluyor.

Şeffaflık eksikliği ve keyfi uygulamalar

Geçiş süreçlerinin nedenleri başvuru sahiplerine bildirilmeden yürütülmesi, karar alma mekanizmalarının kapalı tutulması ve alınan kararların gerekçelendirilmemesi eleştirildi. Ayrıca, illerdeki kadro eksikliğinin çoğunlukla sözleşmeli ilanlarla kapatılması ve atama süreçlerinde liyakat yerine keyfi uygulamaların öne çıkması kaygı yaratıyor.

İnsani gerekçeler göz ardı ediliyor

Atama uygulamalarında aile birliği, çocukların eğitimi, engelli bakım yükümlülükleri veya sağlık durumu gibi temel insani gerekçelerin yeterince dikkate alınmadığına dikkat çekildi. Bu ihmalin hem çalışanların yaşam kalitesini düşürdüğü hem de sağlık hizmetlerinde sürdürülebilirliği zedelediği ifade edildi.

Talep edilen düzenlemeler

Sistemin yeniden yapılandırılması için şu adımlar önerildi:

• Çakılı kadro uygulamasına son verilmesi ve personelin yer değiştirme hakkının genişletilmesi.
• Becayiş hakkının tüm üniversite hastanesi personeline kapsayıcı ve adil şekilde tanınması; yalnızca derece-kademe eşitliğiyle sınırlanmaması.
• Aile birliği, sağlık durumu, çocukların eğitimi gibi insani gerekçelerin eşleşme kriterlerine dahil edilmesi.
• Eşleşme kriterlerinin açık, anlaşılır ve herkese erişilebilir şekilde yayımlanması; başvuruların kabul veya red gerekçelerinin başvuru sahipleriyle paylaşılması.
• Becayiş süreçlerinin şeffaf, izlenebilir ve denetlenebilir hale getirilmesi; bilgi karartmalarına son verilmesi.
• Atama ve görev yeri değişikliklerinde liyakat, adalet ve insani gerekçelere öncelik veren bir usulün oluşturulması.

Sonuç

Sağlık çalışanlarının aile hayatı, çocuklarının eğitimi ve insan onuruna yaraşır yaşam hakları, yönetim politikalarının göz önünde bulundurması gereken temel unsurlar olarak öne çıkıyor. Uygulamalarda şeffaflık ve adalet sağlanmadan sürdürülebilir bir sağlık hizmeti düzeninden söz edilemez.