Kayalıpınar Kazıları Tamamlandı: Hitit Dönemine Ait Tabletler ve Mühürler Ortaya Çıktı

Sivas’ın Yıldızeli ilçesindeki Kayalıpınar (eski adıyla Samuha) yerleşiminde bu sezon yapılan arkeolojik kazılar sona erdi. Kazı alanında önceki dönem çalışmalarında Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Hitit, Roma ve Bizans dönemlerine ait yapılar açığa çıkarılmıştı; bu sezon ise Hitit dönemine ait önemli çivi yazılı tabletler ve mühür baskıları gün ışığına çıkarıldı.

Buluntuların Önemi ve Sayısal Veriler

Kazılarda aralarında kehanet içerikli metinlerin de bulunduğu 56 çivi yazılı tablet ile 22 adet mühür baskısı bulundu. Eserler, Hitit siyasetinin ve kültürel yaşamının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak nitelikte belgeler içeriyor.

Kuş Falı ve Kehanet Geleneği

Çivi yazılı tabletler arasında, Hitit toplumunda yaygın olan kehanet uygulamalarına ilişkin metinler dikkat çekiyor. Hititler iyi ve kötünün tanrılardan geldiğine inanıyor; bu nedenle geleceğe yönelik yorum ve öngörüler için çeşitli fal yöntemleri uygulanıyordu. Kuş falı (muşen falı) bu uygulamalardan biri olarak öne çıkıyor. Kuşların davranışları ve işaretleri, olumlu ya da olumsuz olayların tahmini için yorumlanıyordu.

Bu tür kehanetleri yorumlayan kişiler genellikle dini görevli sınıfına bağlıydı. Lumuşenl adıyla anılan ve fal yorumlayan görevlilerin çoğunluğunu rahipler oluşturuyordu; bulunan metinler bu görevlilerin yapı içindeki rollerine ve işleyişine dair bilgi veriyor.

Kraliyet Mühürleri ve Kimlik Bilgileri

Bulunan 22 mühür baskısı arasında kraliyet ailesine ve farklı rütbedeki memurlara ait mühürler yer alıyor. Mühürler, dönem yöneticileri ve saray teşkilatı hakkında doğrudan bilgi sağlıyor. Arkeolojik kayıtlarda tespit edilen bazı isim ve unvan örnekleri şunlar:

• Büyük kral 3. Hattuşili’nin oğlu 4. Tuthaliya’ya ait mühür baskısı
• Ordu katibine ait mühür
• Ülke beyi ve rahip unvanına sahip Kantuzzili’ye ait mühür
• Prensler, prensesler ve değişik rütbedeki katiplere ait mühürler

Bu buluntular, Hitit yönetim yapısı, dinî uygulamalar ve toplum hayatına dair yeni veriler sunarak ilgili dönemin tarihsel yorumlarını zenginleştirecek. Elde edilen çivi yazılı metinlerin çözümlemesiyle birlikte bölgenin siyasi ve kültürel tarihi hakkında daha ayrıntılı sonuçlar bekleniyor.