Sinema İzleyici Kaybı: Dijital Platformların Rolü ve Gişe Rakamları
Sinema salonlarında gözlemlenen izleyici düşüşünde, dijital platformların yüksek gişe getiren oyuncularla yaptığı iş birlikleri önemli bir etken olarak öne çıkıyor. Sinema kurumu yetkilileri, dijital yayınların yerel pazarları hedefleyen stratejilerinin salonlara gelen seyirci sayısını etkilediğini belirtiyor ve salonların sunduğu deneyimin dijitalde tam karşılığının olmadığını vurguluyor.
Nedenler ve etkiler
- Dijital platformlar, yüksek gişe getiren starlarla global anlaşmalar yaparak onların prodüksiyonlarını önceliklendiriyor.
- Bu oyuncuların dijital içerik üretimine yönelmesi, beyazperdeye yeni ve güçlü projelerin gelmesini sınırlıyor.
- Pandemi döneminin getirdiği kapanma ve izleyici alışkanlıklarındaki değişim de gişeleri olumsuz etkiledi.
- Sinemayı desteklemek amacıyla yürütülen kampanyalar olsa da salon deneyiminin yerini dijital platformlar tam olarak dolduramıyor.
Toplu etki: Öne çıkan oyuncuların katkısı
Yıllarca yüksek gişe getiren oyuncular arasında sayılan bazı isimlerin kariyerleri boyunca yer aldıkları 52 filmin toplam izleyici sayısı 132.188.616 olarak hesaplanıyor. Bu gruba ait film başına ortalama izleyici sayısı ise yaklaşık 2.542.088.
Yıllara göre karşılaştırma
Belirli dönümlerdeki izleyici sayıları şu şekilde:
- 2017: 40.325.495
- 2018: 44.635.574
- 2019: 33.790.600
- Toplam (2017–2019): 118.751.669
Buna karşılık, aynı dönemden sonra (pandemi ve sonrasındaki üç yıl) sinema izleyici sayıları:
- 2022: 18.990.972
- 2023: 13.960.464
- 2024: 18.910.432
- Toplam (2022–2024): 51.861.868
Bu veriler, söz konusu dönemde beyazperdeye güçlü projeler sunulmadığı yıllarda Türk filmi izleyici sayısında yaklaşık %56 oranında bir azalma olduğunu gösteriyor.
Bireysel katkılar: Oyuncu bazında gişe rakamları
Yılmaz Erdoğan
- Vizontele — 3.308.120
- Vizontele Tuuba — 2.894.802
- Organize İşler — 2.618.244
- Neşeli Hayat — 1.125.601
- Bir Zamanlar Anadolu’da — 161.181
- Kelebeğin Rüyası — 2.167.456
- Son Umut — 1.278.278
- Ekşi Elmalar — 1.237.921
- Organize İşler: Sazan Sarmalı — 3.537.429
Toplam izleyici: 18.329.032 — Film başına ortalama: 2.036.559
Yılmaz Erdoğan, 2001’de başlayan sinema serüveninde senarist, yönetmen ve oyuncu rollerinde birçok projeye imza attı; yalnızca bir filmde oyuncu olarak yer aldı.
Cem Yılmaz
- Her Şey Çok Güzel Olacak — 1.243.364
- G.O.R.A. — 4.001.711
- Hokkabaz — 1.710.212
- A.R.O.G — 3.707.086
- Yahşi Batı — 2.323.061
- Av Mevsimi — 2.116.192
- Şahane Misafir — 166.469
- Pek Yakında — 2.187.278
- Son Umut — 1.278.278
- Ali Baba ve 7 Cüceler — 1.828.311
- İftarlık Gazoz — 1.031.094
- Deli Aşk — 376.367
- Arif V 216 — 4.975.912
- Karakomik Filmler — 700.519
- Karakomik Filmler 2 — 440.817
Toplam izleyici: 34.013.035 — Film başına ortalama: 2.000.766
Cem Yılmaz, beyazperdeye yoğun katkı sağlasa da 2019’dan bu yana sinema filmi çekmedi ve yeni projelerini dijital platformlar için hazırlamaya başladı.
Şahan Gökbakar
- Recep İvedik — 4.301.693
- Recep İvedik 2 — 4.333.144
- Recep İvedik 3 — 3.326.084
- Celal İle Ceren — 2.853.772
- Recep İvedik 4 — 7.369.098
- Osman Pazarlama — 1.983.777
- Recep İvedik 5 — 7.437.050
- Kayhan — 602.084
- Recep İvedik 6 — 3.986.797
- Erdal ile Ece — 185.122
Toplam izleyici: 36.378.621 — Film başına ortalama: 3.637.862
Şahan Gökbakar, yüksek gişe başarısını dijital platformlara taşımaya başladı; bazı projelerini sinemadan ziyade dijitalde yayınlamayı tercih etti.
Ahmet Kural & Murat Cemcir
- Çalgı Çengi — 59.736
- Düğün Dernek — 6.981.584
- Düğün Dernek 2: Sünnet — 6.073.364
- Çalgı Çengi İkimiz — 2.798.016
- Ailecek Şaşkınız — 4.034.858
- Baba Parası — 1.872.347
Toplam izleyici: 21.819.905 — Film başına ortalama: 3.636.650
Ahmet Kural ve Murat Cemcir, birlikte yazılan ve yönetilen komedi filmleriyle geniş seyirci kitlelerine ulaştılar; 2019 sonrası bireysel tercihleri artmıştır.
Ata Demirer
- Kısık Ateşte 15 Dakika — 180.320
- Osmanlı Cumhuriyeti — 1.423.303
- Eyyvah Eyvah — 2.459.815
- Eyyvah Eyvah 2 — 3.947.988
- Berlin Kaplanı — 1.983.077
- Eyyvah Eyvah 3 — 3.414.212
- Niyazi Gül Dörtnala — 994.016
- Olanlar Oldu — 1.811.081
- Hedefim Sensin — 1.896.782
- Organize İşler: Sazan Sarmalı — 3.537.429
Toplam izleyici: 21.648.023 — Film başına ortalama: 2.164.802
Ata Demirer, özellikle Eyyvah Eyvah serisiyle geniş kitlelere ulaşmış; komedi türünün seyirci tercihleri üzerindeki etkisini gösteren örneklerden biri oldu.
Sonuç
Veriler, yüksek izleyici çekme potansiyeline sahip oyuncuların beyazperde için üretim yapmadığı yıllarda, toplam Türk filmi izleyici sayısında ciddi gerilemeler olduğunu işaret ediyor. Dijital platformların stratejik tercihleri, sinema ekosistemini yeniden şekillendiriyor; sektörün bundan sonraki yol haritası, hem salon deneyimini güçlendirmeye hem de yeni üretim modellerine uyum sağlamaya odaklanacak gibi görünüyor.