Osmangazi ile Çin’deki köprü arasındaki maliyet farkı meclise taşındı

Yap-işlet-devret (YİD) modeliyle hayata geçirilen köprü ve otoyol projelerinin kamuyu yıprattığı tartışması sürüyor. Muhalefetin, bu uygulamaların yol açtığı mali zararları ve tasarruf önlemlerini incelemeye yönelik meclis araştırma önergesi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.

Oylamanın ardından kürsüye çıkan İYİ Parti Bursa Milletvekili Selçuk Türkoğlu, Türkiye’deki bir YİD projesi ile Çin’de kısa sürede inşa edilen bir köprü arasındaki maliyet farkını gündeme taşıdı ve iktidarın uygulamalarını eleştirdi.

İki köprü arasında çarpıcı karşılaştırma

Yapılan karşılaştırmada, özel sektör tarafından YİD modeliyle yaptırılan Osmangazi Köprüsü’nün toplam maliyetinin on milyarlarca dolara ulaştığı; buna karşın Çin’de inşa edilen Huajiang Kanyon Köprüsü’nün çok daha düşük bir harcamayla tamamlandığı ifade edildi. İddialara göre Huajiang Köprüsü yaklaşık 280 milyon dolara mal edilirken, Osmangazi projesinin maliyeti on beş milyar dolara yaklaştı.

Çin’in Huajiang Kanyon Köprüsü

Guizhou eyaletindeki Huajiang Kanyon asma köprüsü, vadi tabanından yaklaşık 625 metre yüksekte inşa edilerek dünyanın en yüksek köprüleri arasında yer aldı. Köprünün uzunluğu yaklaşık 2.890 metre, açıklığı ise 1.400 metre civarında. Yapımına Ocak 2022’de başlanan köprü, Eylül 2025’te trafiğe açıldı ve kanyon geçiş süresini dramatik şekilde kısalttı. Tesiste ayrıca ekstrem spor aktivitelerine de olanak veriliyor.

Osmangazi Köprüsü: Süre ve maliyet artışı

Osmangazi Köprüsü ve bağlantı otoyolları için ilk maliyet tahminleri 2009 yılında yaklaşık 6,9 milyar dolar seviyesindeydi. Ancak projenin tamamlanmasıyla birlikte, Gebze-Orhangazi-İzmit otoyolu dahil edildiğinde toplam maliyetin yaklaşık 15 milyar dolara çıktığı bildirildi. İnşaatı 2010’da başlayan proje 30 Haziran 2016’da hizmete alındı.

Karşılaştırma konuşmasında, her iki köprünün teknik özellikleri göz önüne alındığında böylesi bir maliyet farkının nedeni olarak mühendislik zorlukları mı, yüklenici maliyetleri mi yoksa başka etkenlerin mi rol oynadığı sorgulandı.